Ἄφρον, ταῦτη τῇ νυκτι τῇ ψυχή σου ἀπαιτουσιν ἀπὸ σου. Ἅ δέ ἠτοίμασας τίνι ἔσται;»
Κύριός μας, αγαπητοί μου αδελφοί, περισσότερο απ’ όλες τις αμαρτίες απεχθάνεται την πλεονεξία. Γιατί, όπως λέει ο Απόστολος Παύλος, η πλεονεξία είναι ειδωλολατρία. Πράγματι! Όταν η αγάπη μας προς τα πλούτη είναι περισσότερη από την αγάπη των συνανθρώπων μας, και απ’ αυτόν τον Θεό, είναι ή δεν είναι ειδωλολατρία; Σωστά, λοιπόν, ο Απόστολος των εθνών Παύλος ονομάζει την πλεονεξία ειδωλολατρία. Γι’ αυτό σήμερα στο ευαγγέλιο, βλέποντας ο Χριστός δυο αδελφούς να αντιμάχονται για να λύσουν ένα πρόβλημα οικονομικής φύσεως, θέμα δηλαδή υλικό, αναγκάστηκε να ρωτήσει. «Τίς μέ κατέστησε μεριστήν ἡ δικαστήν ἐφ’ ὑμᾶς;». Και αυτό γιατί ένας από τους δυο αδελφούς, που και αυτός κατά βάθος ήταν πλεονέκτης, ζήτησε από το Χριστό να γίνει δικαστής της διαφοράς τους.
Ποιος με έκανε δικαστή ή μεριστή ανάμεσα στους ανθρώπους; ρωτά ο Χριστός. Ο λόγος που έγινα άνθρωπος είναι να δώσω στον άνθρωπο το φως της Θείας μου διδασκαλίας και να τον απομακρύνω από την ειδωλολατρία. Και επειδή ο Κύριός μας, ως καρδιογνώστης, γνώριζε, όπως προείπα, ότι και τα δυο αδέλφια ήταν πλεονέκτες, θέλοντας να τους θεραπεύσει απ’ αυτό το πάθος τους είπε την παραβολή που ακούσαμε, την παραβολή του άφρωνος πλουσίου. Και λέει ο Κύριός μας τον άρχοντα αυτό της παραβολής άφρονα, δηλαδή ανόητο και άμυαλο, γιατί πραγματικά είναι τρέλα να είσαι μακριά από το Θεό. Είναι τρέλα να λες ότι όλα τα αγαθά που έχεις είναι δικά σου. Λέει το ευαγγέλιο στην παραβολή του άφρονος πλουσίου ότι μια χρονιά τα χωράφια του πλουσίου αυτού ανθρώπου είχαν γεμίσει με τόσους καρπούς με αποτέλεσμα να σκέπτεται που θα τα βάλει.
Που να βάλω τα αγαθά μου; έλεγε. Δεν έχω τόσο μεγάλες αποθήκες. Και δεν είχε ύπνο. Ενώ πολλές φορές οι πτωχοί κοιμούνται ανέμελοι, αυτός δεν μπορούσε να κοιμηθεί. Αλλά κάποτε, τέλος πάντων, βρήκε μια λύση. «Καθελῶν μου τᾶς ἀποθήκας καί μείζονας οἰκοδομήσω», είπε. Θα γκρεμίσω τις παλιές μου αποθήκες και θα κάνω μεγαλύτερες. Πως όμως ο άνθρωπος αυτός ήταν τόσο σίγουρος ότι τα αγαθά που είχε ήταν δικά του; Λάθος έκανε! Είναι του Θεού. Ο άνθρωπος αυτός νόμιζε ότι όλα μπορούσε να τα κάνει χωρίς τη βοήθεια του Θεού. Είχε ξεγράψει το Θεό από τη ζωή του. Κάτι τέτοιο όμως δεν κάνουν και πολλοί πλούσιοι της εποχής μας; Δεν λένε ότι οι επιχειρήσεις τους και οι περιουσίες τους είναι αποκλειστικά και μόνο γι’ αυτούς;
Όμως ο άγιος Αθανάσιος, διερωτώμενος γιατί να δίνει ο Θεός στον πλούσιο της παραβολής τόσο πλούτο, αφού γνώριζε πόσο άπληστος και πλεονέκτης ήταν, απαντά και λέει ότι ο Θεός ως «πολυεύσπλαγχνος καὶ οἰκτίρμων» δείχνει την μεγάλη του αγάπη ακόμα και στους πλεονέκτες πλουσίους. Ο Θεός θέλει την μετάνοια του αμαρτωλού ανθρώπου. Αλλά, δυστυχώς, οι πλούσιοι ξεχνούν το Θεό και όλα τα θέλουν για τον εαυτό τους. Δεν δίνουν σημασία στον πόνο των συνανθρώπων τους. Αν και ακούνε το κλάμα των πτωχών, των χηρών και των ορφανών, εν τούτοις κάνουν πως δεν το ακούν. Στους πλουσίους που μιμούνται τη ζωή του άφρονα πλουσίου του ευαγγελίου οι πονεμένοι άνθρωποι δεν έχουν θέση. Και μαζί με τον άφρονα πλούσιο λένε: «ψυχή μου, ἔχεις πολλά ἀγαθά κείμενα εἰς ἔτη πολλά».
Και λένε ότι η ψυχή έχει πολλά αγαθά που μπορεί να τα χρησιμοποιεί για πολλά χρόνια. Ποιος όμως έδωσε στον πλούσιο της παραβολής, αλλά και σε κάθε άλλον πλούσιο που έχει την ίδια νοοτροπία, το δικαίωμα να ελπίζει ότι θα ζει αιώνια; Είχε και έχουν υπογράψει συμβόλαιο με το Θεό; Όχι, βέβαια. Και αυτό αποδείχτηκε πολύ γρήγορα. Το ίδιο και όλας βράδυ η δικαιοσύνη του Θεού έδωσε την απάντηση στο πλούσιο. «Ἄφρον, του λεει ταῦτη τῇ νυκτι τῇ ψυχή σου ἀπαιτουσιν ἀπὸ σου. Ἅ δέ ἠτοίμασας τίνι ἔσται;» Άμυαλε, λέει, είπες ότι έχεις πολλά αγαθά. Μπράβο σου, αλλά ο Θεός σου τα χάρισε. Είπες ότι βρήκες τρόπο να τα συνάξεις σε μεγάλες αποθήκες. Και οι πλούσιοι της εποχής μας βρίσκουν τρόπους να φυλάγουν τα χρήματά τους σε μεγάλες τράπεζες του εξωτερικού. Πολύ ωραία, λέει ο Κύριος.
Όμως, δεν γνωρίζεις ότι το ίδιο κιόλας βράδυ, και όχι μετά από πολλά χρόνια, θα έρθει το τέλος της ζωής σου. Και θα έρθουν οι δαίμονες να παραλάβουν τη ψυχή σου και όχι οι άγγελοι. Οι δαίμονες θα’ ρθουν γιατί αυτούς διακονούσες τόσα χρόνια. Και όσα ετοίμασες σε ποιον θα μείνουν; Έτσι κάνουν οι άμυαλοι πλούσιοι κάθε εποχής. Έτσι κάνουν και οι πλούσιοι και της σημερινής εποχής. Αυτό όμως είναι τρέλα. Γιατί υπάρχει μια άλλη περιουσία, πνευματική, στην οποία πρέπει να προσβλέπει ο άνθρωπος. Το βλέμμα των χριστιανών πρέπει να είναι στραμμένο στον ουρανό. Να είναι στραμμένο στους ουρανούς όπου είναι οι άγιοι της Εκκλησίας και οι άγιοι άγγελοι και αρχάγγελοι. Αν το βλέμμα μας είναι στραμμένο στον ουρανό ποτέ μας δεν θα αμαρτήσουμε με τη θέλησή μας. Και ποτέ μας δεν θα οδηγηθούμε στην πλεονεξία και φιλαργυρία «η οποία είναι ειδωλολατρεία», όπως μας λέει ο Απόστολος Παύλος.
Αγαπητοί μου αδελφοί! Εύχομαι όλοι μας, να ακούσουμε τη φωνή του Θεού, να ζήσουμε όπως θέλει ο Θεός, να ζήσουμε ευσεβώς και εναρέτως. Και να μην είμαστε πλεονέκτες. Γιατί δυστυχώς, μπορεί να είμαστε πτωχοί, αλλά δεν παύουμε να σκεπτόμαστε τα πλούτη. Ο χριστιανός, όμως, όπως είπαμε νωρίτερα δεν πρέπει να σκέπτεται τα υλικά αγαθά περισσότερο από τα πνευματικά. Η ψυχή μας πρέπει να είναι ενωμένη με το Χριστό που είναι ο πλούσιος εν ελέει, όπως μας λέει πάλι ο Απόστολος Παύλος. Ο Χριστός πρέπει να είναι το παράδειγμα και το υπόδειγμα και εμάς και των παιδιών μας. Για να είναι η ζωή μας σύμφωνη με το θέλημα του Θεού σίγουρα η ζωή μας θα έχει πίστη. Μόνο αν ζούμε έτσι θα κατακτήσουμε τη βασιλεία του Θεού. Αμήν