Ὅσιος Νεῖλος ἐκ Ρωσίας (7 Μαΐου)

15 Ὅσιος Νεῖλος τοῦ Σόρκϊυ καταγόταν ἀπό τήν εὐγενή οἰκογένεια τῶν Μάικωφ καί γεννήθηκε στή Μόσχα τό 1433 μ.Χ. ἀπό εὐσεβεῖς γονεῖς. Ὅταν ἦταν νέος, ἐργάσθηκε ὡς ταχυγράφος στήν ὑπηρεσία τοῦ μεγάλου ἡγεμόνος τῆς Μόσχας.
Ἡ ἀγάπη του πρός τόν μοναχικό βίο ὁδήγησε τά βήματά του στή μονή τῆς Λευκῆς Λίμνης, πού εἶχε ἱδρύσει ὁ ἀσκητής Κύριλλος. Λίγο ἀργότερα μεταβαίνει στό Ἅγιον Ὄρος, μέ τό συμμοναστή του μοναχό Ἰννοκέντιο καί ἀσκητεύει στή «Σκήτη τοῦ Ξυλουργοῦ». Ὑπάρχει βέβαια ἡ πληροφορία ὅτι ἔμεινε γιά ἕνα μεγάλο χρονικό διάστημα στή μονή τοῦ Ἁγίου Διονυσίου τοῦ Ἁγίου Ὄρους, ἡ ὁποία ἐκείνη τήν ἐποχή βρισκόταν σέ μεγάλη ἀκμή.
Ὁ Ὅσιος Νεῖλος καί ὁ μοναχός Ἰννοκέντιος ἐπιστρέφουν στή Ρωσία περί τό 1480 μ.Χ. Ἡ ἀναζήτηση τῆς ἡσυχίας τόν κάνει νά ἀποσυρθεῖ σέ ἕνα μικρό ἐρημικό μέρος, λίγο μακρύτερα ἀπό τή μονή Λευκῆς Λίμνης, στόν ποταμό Σόρα. Ἐκεῖ κτίζει καί ἕνα μικρό ναό πρός τιμήν τῆς Δεσποτικῆς ἑορτῆς τῆς Ὑπαπαντῆς τοῦ Κυρίου καί ἐπιδίδεται στό θεωρητικό βίο καί τήν ἀδιάλειπτη προσευχή. Ἀλλά καί ἐδῶ ὁ Ὅσιος Νεῖλος συνιστᾶ προσοχή καί διάκριση. Γνωρίζει ὅτι δέν πρέπει νά μπεῖ κάποιος πρόωρα σέ ἀνώτερες πνευματικά περιοχές. Γνωρίζει ὅτι κάθε μύηση στήν πνευματική ζωή πρέπει νά εἶναι προσεγμένη καί νά γίνεται προοδευτικά. Τό κύριο χαρακτηριστικό τῆς πνευματικότητας τοῦ Ὁσίου Νείλου εἶναι τό «μέτρο» στήν ἀσκητική ζωή καί ἡ διάκριση στή συμπεριφορά καί στή σχέση μας μέ τούς ἄλλους ἀνθρώπους.

Ὁ βίος τοῦ Ὁσίου χαρακτηρίζεται ἀπό τήν ταπείνωση. Εἶναι ὁ κάτ’ ἐξοχήν Ὅσιος τῆς κενώσεως, δηλαδή τῆς ταπεινῆς ἀσκητικῆς ζωῆς καί στάσεως.
Ἕνα ἄλλο χάρισμά του ἦταν ἡ ἀγάπη. Γιά νά εἶναι χρήσιμος στούς ἀδελφούς δεχόταν νά γίνει σαλός, ἀποκαλύπτοντας σέ αὐτούς τά μυστικά τῆς πνευματικῆς ζωῆς.
Ὅμως ἡ ἁγιότητα καί ἡ θεολογική κατάρτιση τοῦ Ὁσίου Νείλου ἑλκύουν τήν προσοχή τῶν ἐκκλησιαστικῶν ἀρχῶν καί τῶν κρατικῶν παραγόντων. Τήν ἐποχή αὐτή στήν πόλη Νόβγκοροντ ξεσπᾶ ἡ αἵρεση τῶν Ἰουδαϊζόντων, οἱ ὁποῖοι μεταξύ τῶν ἄλλων ἔλεγαν ὅτι τό 7000 ἀπό τή δημιουργία τοῦ κόσμου, δηλαδή τό 1492 μ.Χ., θά γίνει ἡ συντέλεια τοῦ κόσμου. Ὁ Ὅσιος βοήθησε τήν Ἐκκλησία καί τήν Πολιτεία νά μορφώσουν ὀρθή ἀντίληψη γιά τήν αἵρεση καί νά τήν καταδικάσουν.
Ἕνα ἄλλο θέμα πού ἀντιμετώπισε ὁ Ὅσιος ἦταν αὐτό τῆς περιουσίας τῶν μονῶν. Ὁ Ἅγιος γνώριζε καλά τόν μεγάλο κίνδυνο πού ἀπειλοῦσε τούς μοναχούς ἀπό τή συσσώρευση πλούτου στίς μονές, ἔστω καί ἂν ὁ πλοῦτος αὐτός δέν ἀνῆκε στούς μοναχούς ἀλλά στή μονή. Τό θέμα συζητήθηκε σέ Σύνοδο πού συγκλήθηκε τό 1503 στή Μόσχα, ἀλλά φαίνεται ὅτι γιά ποιμαντικούς λόγους ἡ Σύνοδος δέν υἱοθέτησε τό πνεῦμα τοῦ Ὁσίου Νείλου. Παρ’ ὅλα αὐτά τό πνεῦμα αὐτό τοῦ Ὁσίου ἐπηρέασε θετικά τό Ρωσικό μοναχικό βίο.
Τό συγγραφικό ἔργο τοῦ Ὁσίου Νείλου εἶναι πολύ πλούσιο. Τά κυριότερα ἔργα του εἶναι ἀσκητικά καί ἀφοροῦν τόν ἀσκητικό βίο καί τήν ἐρημική ζωή.
Ὁ Ὅσιος Νεῖλος κοιμήθηκε μέ εἰρήνη τήν Κυριακή τῶν Μυροφόρων τοῦ 1508.

Πηγή: http://www.synaxarion.gr/gr/index.aspx