Ἅγιος Φιλόθεος Μητροπολίτης Τομπόλσκ (31 Μαΐου)

15 Ἅγιος Φιλόθεος γεννήθηκε τό 1650 ἀπό εὐγενή καί ἀριστοκρατική οἰκογένεια τῆς Οὐκρανίας. Τελείωσε τή θεολογική ἀκαδημία τοῦ Κιέβου καί νυμφεύθηκε. Λίγο ἀργότερα χειροτονήθηκε πρεσβύτερος καί γιά μερικά χρόνια διακόνησε ὡς ἐφημέριος. Ἡ πρεσβυτέρα πέθανε νωρίς καί ὁ Ἅγιος ἔγινε μοναχός στή Λαύρα τῶν Σπηλαίων τοῦ Κιέβου, ὅπου διακρίθηκε γιά τόν ἀσκητικό του βίο, τήν ἀδιάλειπτη προσευχή καί τή νηστεία.
Κατά τά ἔτη 1701 – 1702, διετέλεσε ἡγούμενος τῆς μονῆς τῆς Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου τοῦ Ζβέν στήν ἐπαρχία Ὀρλώφ. Τό 1702 χειροτονήθηκε Ἐπίσκοπος καί τοποθετήθηκε στήν ἐπαρχία Σιβηρίας καί Τομπόλσκ. Ἡ ἐπαρχία του ἐκτεινόταν ἀπό τήν Ἀρκτική μέχρι τόν Εἰρηνικό ὠκεανό καί ἀπό τά Οὐράλια ὄρη μέχρι τήν Κίνα καί ἡ κύρια δραστηριότητά του ἦταν ἡ ἱεραποστολή. Μέσα σέ εἴκοσι πέντε χρόνια περιόδευσε ἱεραποστολικά τή Σιβηρία, τήν Καμτσάτκα, τή Μογγολία καί τή βόρεια Κίνα. Πολλές φορές δέχθηκε ἐπιθέσεις ἀπό εἰδωλολάτρες, ἀλλά παρά τίς πολλές δοκιμασίες ποτέ δέν κατέφυγε στή βία κατά τήν ἐξάσκηση τοῦ ἱεραποστολικοῦ του ἔργου. Κατάφερε ἔτσι νά βαπτίσει περί τούς σαράντα χιλιάδες εἰδωλολάτρες.
Ὁ Ἅγιος φρόντισε γιά τή μείωση τῶν φόρων τῶν νεοβαπτιζομένων καί τήν ἀνέγερση νέων ἐκκλησιῶν. Ἔτσι αὔξησε τίς ἐνορίες τῆς Σιβηρίας ἀπό ἑκατόν ἑξήντα σέ τετρακόσιες σαράντα ὀκτώ.
Παράλληλα σέ κάθε ἱεραποστολικό κλιμάκιο ἔκτισε ἐκκλησιαστικές σχολές γιά τά παιδιά τῶν ἰθαγενῶν, δίδοντας ἔτσι ἰδιαίτερη σημασία στήν παιδεία καί τή μόρφωση. Γιά τό λόγο αὐτό ζήτησε καί τή βοήθεια τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Κιέβου διά τῆς ἀποστολῆς μορφωμένων ἱεραποστόλων μοναχῶν καί βιβλίων.
Τό 1709 ὁ Ἅγιος ἀσθένησε καί ἔλαβε τό μεγάλο σχῆμα, ὀνομαζόμενος Θεόδωρος, στή μονή τῆς Ἁγίας Τριάδος τοῦ Τιοῦμεν, ἀλλά ἡ παραίτησή του ἔγινε ἀποδεκτή τό 1711, ὅταν στήν ἐπισκοπική ἕδρα τοῦ Τομπόλσκ ἐξελέγη ὡς διάδοχός του ὁ Ἰωάννης. Τό 1712 ἄρχισε ἐκ νέου τήν ἱεραποστολική του δραστηριότητα κηρύσσοντας τό Εὐαγγέλιο στίς περιοχές τῶν ποταμῶν τοῦ Μπερέζο.
Ὅταν κοιμήθηκε ὁ Ἐπίσκοπος Ἰωάννης, τό 1715, ὁ Ἅγιος Φιλόθεος ἐπανεξελέγη Ἐπίσκοπος τοῦ Τομπόλσκ, ὅπου καί παρέμεινε μέχρι τό 1720. Στή συνέχεια παραιτήθηκε, ἐπέστρεψε στό μοναστήρι, ὅπου συνέχισε τό ἱεραποστολικό του ἔργο καί δίδασκε γραφή καί ἀνάγνωση στά παιδιά τῶν νεοβαπτισθέντων.
Ὁ Ἅγιος Φιλόθεος κοιμήθηκε μέ εἰρήνη τό 1727 καί ἐνταφιάσθηκε στή μονή του.
Τό 1984 καθιερώθηκε ἡ ἑορτή τῶν Ἁγίων τῆς Σιβηρίας, μεταξύ τῶν ὁποίων ἀναφέρεται καί τό ὄνομα τοῦ Ἁγίου Φιλοθέου.
Ἡ Ἐκκλησία τιμᾶ, ἐπίσης, τήν μνήμη του στίς 10 Ἰουνίου.

Πηγή: http://www.synaxarion.gr/gr/index.aspx