Ἅγιος Ἱερομάρτυς Βασίλειος ἔζησε καί μαρτύρησε κατά τούς χρόνους τοῦ αὐτοκράτορα Ἰουλιανοῦ τοῦ Παραβάτου (361 – 363 μ.Χ.) καί ἐπί ἡγεμόνος Ἀγκύρας Σατορνίνου ἢ Σατορνίλου. Οἱ εἰδωλολάτρες τόν διέβαλαν στόν ἔπαρχο ὅτι εἰρωνευόταν καί κατηγοροῦσε τίς ἐνέργειες τοῦ Ἰουλιανοῦ καί τήν εἰδωλολατρική θρησκεία. Γι’ αὐτό συνελήφθη καί, ἀφοῦ δέν πείσθηκε νά ἀρνηθεῖ τόν Χριστό, βασανίσθηκε.
Ὅταν, λίγες ἡμέρες ἀργότερα, ἔφθασε στήν Ἄγκυρα ὁ Ἰουλιανός, ὁδήγησαν τόν Ἅγιο Βασίλειο ἐνώπιόν του. Ὁ αὐτοκράτορας τόν ρώτησε ἂν ἀρνεῖται τόν Χριστό. Ὁ Ἅγιος μέ πνευματική ἀνδρεία τοῦ ἀπάντησε ὅτι πιστεύει μόνο στήν Τριαδική Θεότητα καί λατρεύει τόν Ἰησοῦ Χριστό.
Μετά τήν ἀπάντηση αὐτή ὁ βασιλέας ἔδωσε ἐντολή στόν κόμητα Φλαβέντιο νά ἀποκόψει λουρίδες δέρματος ἀπό τό σῶμα τοῦ Ἁγίου. Ὁ Ἅγιος ἅρπαξε μέ δύναμη μία λουρίδα τοῦ δέρματός του, τήν ἀπέσπασε ἀπό τό σῶμα του καί τήν ἔριξε στό πρόσωπο τοῦ Ἰουλιανοῦ. Ἐκεῖνος ἐξοργίσθηκε καί ἔδωσε ἐντολή νά τόν κατακάψουν μέ πυρακτωμένα σουβλιά καί νά τόν τρυπήσουν παντοῦ.
Ἔτσι μαρτύρησε ὁ Ἅγιος Βασίλειος, τό ἔτος 362 μ.Χ. καί ἔλαβε τό ἀμαράντινο στέφανο τῆς δόξας τοῦ Θεοῦ.
Πηγή: http://www.synaxarion.gr/gr/index.aspx
Ἀπολυτίκιον. Ἦχος γ’. Θείας πίστεως.
Θείου Πνεύματος, τῇ ἐπινεύσει, χρῖσμα ἅγιον, ἱεροσύνης, ἐπαξίως ὑπεδέξω Βασίλειε· ὅθεν ὡς θῦμα βασίλειον ἔθυσας, τῷ βασιλεῖ τῶν αἰώνων τούς ἄθλους σου. Πάτερ Ὅσιε, Χριστόν τόν Θεόν ἱκέτευε, δωρήσασθαι ἡμῖν τό μέγα ἔλεος.
Κοντάκιον. Ἦχος γ’. Ἡ Παρθένος σήμερον.
Ἱερεύς γενόμενος, τοῦ Βασιλέως τῆς δόξης, καί ὁπλίτης ἄριστος, ἀναδειχθείς ἐν ἀθλήσει, ᾔσχυνας, τῶν παρανόμων τάς ἐπινοίας, εἴληφας, τῆς βασιλείας τῆς οὐρανίου, τήν ἀπόλαυσιν ἀξίως, Ἱερομάρτυς Χριστοῦ Βασίλειε.
Μεγαλυνάριον.
Ἔθυσας τἢν ἄμωμον προσφοράν, τῷ ἐπουρανίῳ, ὦ Βασίλειε Βασιλεῖ, καί στερρῶς ἀθλήσας, γενναιοτάτῃ γνώμῃ, θυσία προσηνέχθης, αὐτῷ εὐάρεστος.