Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Ἐθνομάρτυρας, Ἐπίσκοπος Μεθώνης (22 Οκτωβρίου)

3εννήθηκε τό 1770 στό χωριό Ἄλβαινα τῆς Ὀλυμπίας.
Ἐπίσκοπος Μεθώνης Ναυαρίνου καί Νεοκάστρου χειροτονήθηκε ἐπί πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως Κυρίλλου ΣΤ’ (1813 – 1818).
Τό 1817 ταξίδεψε στήν Ρωσία καί παρουσιάστηκε ἐνώπιον τοῦ τσάρου στόν ὁποῖο, μέ σπάνια εὐγλωττία, ἐξέθεσε τίς κακουργίες τῶν Τούρκων κατακτητῶν καί τήν οἰκτρή κατάσταση τῶν ὑπόδουλων Ἑλλήνων, καί ἀπό τόν ὁποῖο ζήτησε συμπαράσταση καί βοήθεια γιά τό δοῦλο Γένος.
Στήν Μεθώνη ἐπέστρεψε τό 1818 μέ ρωσικό πολεμικό πλοῖο. Τότε μυήθηκε στή Φιλική Ἑταιρεία ἀπό τόν Ἀναγνωσταρᾶ Παπαγεωργίου. Εἶναι ὁ πρῶτος ἀπό τούς ἀρχιερεῖς τῆς Πελοποννήσου πού μυήθηκε σ’ αὐτήν, ἡ δέ εἴσοδός του χαιρετίστηκε μέ ἐνθουσιασμό ἀπό τόν Ἀλέξανδρο Ὑψηλάντη.
Ἀπό τήν ἔναρξη τῆς Ἐπανάστασης τοῦ 1821, ὁ Γρηγόριος ἀναπτύσσει πολεμική δράση καί πρωτοστατεῖ, μαζί μέ τούς ὁπλαρχηγούς Παπατσώρα, Γρηγοριάδη, Παπατσώνη, Ντούφα, Παπαζαφειρόπουλο, Κων. Πετρ. Μαυρομιχάλη κ.ἄ. στήν πολιορκία τῶν κάστρων τῆς Μεθώνης καί τοῦ Νεοκάστρου. Μετά ἑξάμηνη πολιορκία τοῦ Νεοκάστρου οἱ Τοῦρκοι παραδόθηκαν καί τήν συμφωνία παραδόσεως ὑπέγραψε ὁ Γρηγόριος (7 Αὐγούστου 1821). Ἡ ἀπόβαση τοῦ Ἰμπραήμ στή Μεθώνη καί Κορώνη βρίσκει τόν Γρηγόριο στήν πρώτη γραμμή καί ὑπερασπίζεται τό Παλαιόκαστρο.
Μετά τήν πτώση τῆς Σφακτηρίας, τά χαράματα τῆς 30ης Ἀπριλίου 1825, ὁ Γρηγόριος καί οἱ ὑπερασπιστές τοῦ Παλαιοκάστρου ἀποφάσισαν ἡρωική ἔξοδο.
Ὁ Γρηγόριος τραυματίστηκε καί συνελήφθη αἰχμάλωτος. Ἀρνήθηκε νά ἐξισλαμιστεῖ καί νά «προσκυνήσει», φυλακίστηκε στό Μπούρτζι τῆς Μεθώνης ὅπου ὑποβλήθηκε σέ φρικτά μαρτύρια μέ ἀποτέλεσμα νά πεθάνει στίς 22 Ὀκτωβρίου 1825.

Πηγή: http://www.synaxarion.gr/gr/index.aspx