«Ὁρᾶται μηδείς γινωσκέτω»
λόκληρη η επίγεια ζωή του Κυρίου ήταν μια ευεργεσία, το έργο του μια φιλανθρωπία, το πέρασμά του από τον κόσμο μια απέραντη ελεημοσύνη. Αν θα ήθελε κανείς να περιγράψει τον σκοπό του ερχομού του στη γη, της ενανθρωπήσεως και όλη τη σημασία του μυστηρίου της θείας οικονομίας, τα θαύματα, τη διδασκαλία, το πάθος και την ανάσταση, δεν θα εύρισκε φράση περισσότερο επιγραμματική από τις δύο λέξεις του Αποστόλου Λουκά, ότι ο Κύριος «διῆλθεν εὐεργετῶν».
Ο Χριστός, Θεός της αγάπης, του ελέους και των οικτιρμών, δεν θα ήταν δυνατόν παρά να διδάξει και να ζητήσει την εφαρμογή της μεγάλης εντολής της ελεημοσύνης. Ο Χριστός, ως «οἰκτίρμων καί ἐλεήμων», ζητά να είμαστε και εμείς ελεήμονες, σπλαχνικοί και φιλάνθρωποι, «ὥσπερ ὁ Πατήρ ὁ οὐράνιος». Ανάμεσα στους εννέα μακαρισμούς που αποτελούν το χριστιανικό μας σύνταγμα, το πολίτευμα των πιστών, τον καταστατικό χάρτη του ουρανού. Ξεχωριστή θέση παίρνουν οι ελεήμονες, με την διαβεβαίωση «ὅτι αὐτοί ἐλεηθήσονται». Μεγάλη η αρετή της ελεημοσύνης, γιατί απαιτεί θυσία και αυταπάρνηση.
Δύσκολα ξεκολλάει ο άνθρωπος από όσα έχει στην κατοχή του και δυσκολότερα μπορεί να τα διαθέσει για τους άλλους. Χρειάζεται αγάπη πραγματική και ηθική τελειότητα. Εκείνο μόνο που απαιτεί ο Κύριος και θέτει σαν χρυσό κανόνα στην ελεημοσύνη είναι να γίνεται σωστά, όπως πρέπει, χωρίς πονηρά και επιδεικτικά μέσα και σκοπούς που μολύνουν τα καλά έργα. Η ελεημοσύνη πρέπει να γίνεται ταπεινά, αγνά, με στοργή και σύνεση, ώστε αυτός πού ελεεί να μην είναι επιδεικτικός, υπερόπτης, αλαζόνας και εκείνος που δέχεται την ελεημοσύνη να μην έχει τη συναίσθηση πώς υποτιμάται και πώς ξεπέφτει η αξιοπρέπειά του.
Βέβαια, αν θα επικρατούσε στον κόσμο πραγματική δικαιοσύνη, θα ήταν περιττή ή ελεημοσύνη. Όμως η αμαρτία και αδικία υπάρχουν πάντα και οι άνθρωποι που έχουν ανάγκη να βοηθήσουν δεν θα λείψουν, όσο και αν οι κοινωνίες εξελίσσονται και ο πολιτισμός διορθώνει πολλά αδικήματα. Οι άνθρωποι είναι παιδιά του ίδιου ουρανίου Πατέρα και τα δικαιώματα των λαών, όταν διατρανώνονται, διασύρουν τα θεμέλια των κοινωνιών. Ο Χριστός μιλάει για ελεημοσύνη και απευθύνεται σε κάθε κοινωνία κάθε εποχής, γιατί η αμαρτία δεν θα λείψη και η αγάπη δεν θα παύση να γλυκαίνει τον πόνο, τη στέρηση, τη δυστυχία των συνανθρώπων που υποφέρουν και έχουν ανάγκη βοηθείας.
Η ελεημοσύνη θα είναι πάντα απαραίτητη και επιβάλλεται σαν ιερό χριστιανικό καθήκον. Αρκεί μόνο να γίνεται όπως ακριβώς υπέδειξε με το παράδειγμά του αυτός ο ίδιος ο Κύριος. Θα έχει αξία όταν θα γίνεται με τον κατάλληλο τρόπο για να πετύχει τον σκοπό της και για κείνον που ελεεί και για κείνον που δέχεται την ελεημοσύνη. Ο Χριστός α¬φού θεράπευσε τους δυο τυφλούς στην Ιεριχώ, παρείγγειλε αυστηρά να μην πουν τίποτε πουθενά. «Ὁρᾶτε μηδενί εἴπητε».
Αυτή είναι η κρυφή, η σωστή ελεημοσύνη της αγάπης στο όνομα του Θεού. Σε άλλη περίπτωση, χαρακτηριστικά είχε τονίσει ο Χριστός, να μην γνωρίζει το αριστερό σου χέρι τι δίνει το δεξιό. Η μυστικότητα αυτή προστατεύει τον άνθρωπο από τον έγωϊσμό και την επίδειξη. Η ελεημοσύνη έχει σκοπό να βοηθήσει, όχι να ξευτελίσει και να εγκωμιάζεται ο ένας πατώντας πάνω στη δυστυχία του άλλου. Η ελεημοσύνη έρχεται να στεγνώσει δάκρυα και όχι να πικράνει, να λιγοστέψει τον πόνο και όχι να ανοίξει πληγές.
Κατά τον ίδιο τρόπο χάνει την ιερότητά της η ελεημοσύνη, όταν συνδυάζεται με κοσμικές εκδηλώσεις, ώστε αυτό που θα δώσουν σαν ελεημοσύ¬νη να το χαρούν πρώτα οι ελεήμονες με γλέντια και χορούς, με μάσκες και μεθύσια, με κοσμικές διασκεδάσεις που έγιναν στην εποχή μας τόσο επικίνδυνες και αμαρτωλές. Ούτε είναι ελεημοσύνη να κλέβουμε πολλά για να ελεούμε λίγα, να θησαυρίζουμε παράνομα για να προσφέρουμε ψίχουλα στη δυστυχία των άλλων.
Ελεημοσύνη σωστή είναι όλα τα καλά της χριστιανικής αρετής και αγιότητας. Το ίδιο μπορούμε να πούμε για την πνευματική ελεημοσύνη, που αξίζει πολύ περισσότερο για την ψυχή του ανθρώπου από την υλική ελεημοσύνη. Τα λόγια μας, το παράδειγμα, η επιστροφή των αμαρτωλών στο Θεό, ή χριστιανική ανατροφή των παιδιών, ή συμπαράσταση στους πονεμένους, στους άρρωστους, κάθε προσπάθεια να αποφύγουν οι άνθρωποι την αμαρτία αυτή είναι ή σωστή ελεημοσύνη.
Μη λησμονούμε λοιπόν πώς ή ελεημοσύνη δεν είναι μονάχα ιερό μας καθήκον αλλά και συμφέρον. «Ὁ ἐλεῶν πτωχόν δανείζει Θεῷ». Είναι η άσκηση της αγάπης, του καθήκοντος, του θελήματος του Θεού. Ο Χριστός μας, είναι το πρότυπο του ελεήμονος. Έκανε την ανεκτίμητη ελεημοσύνη, με τη θυσία του στο Γολγοθά, χύνοντας το τίμιο σώμα και αίμα του για να μας σώση από την αμαρτία. Δεν μένει λοιπόν τίποτε άλλο παρά να γίνουμε και εμείς αν δεν είμαστε ελεήμονες. Αυτό είναι το ιερό καθήκον του σωστού χριστιανού. ΑΜΗΝ