«Τί ποιήσω ἵνα ἔχω ζωὴν αἰώνιον κληρονομήσω;»
Άρωμα πνευματικής ανησυχίας αγαπητοί μου αδελφοί, αποπνέει το ερώτημα του «νεανίσκου» της σημερινής ευαγγελικής περικοπής και συγχρόνως μεταφυσική αναζήτηση, αλλά και της ελπίδος επιβεβαίωση. Θέλει, ποθεί να εισέλθη στην ζωή. Ο πόθος της τελειότητας και της εισόδου στην αιώνιο ζωή ταιριάζει, αρμόζει στο νέο αυτό άνθρωπο, ο οποίος τα έχει όλα. «Ἦν γὰρ ἔχων κτήματα πολλά». Με αγαθή προαίρεση και καλοπροαίρετη διάθεση απευθύνεται στον Ιησού «γονυπετῶν» αφήνοντας την επιθυμία του για την άλλη ζωή να εκφρασθεί.
Ο Ιησούς έχει μπροστά του την περίπτωση ενός συμπαθέστατου νέου ανθρώπου, που εκτελεί επακριβώς τα θρησκευτικά του καθήκοντα σύμφωνα με το νόμο, αλλά δεν μπορεί να καταλάβει την απόλυτη και καθολική απαίτηση του Θεού για τον όλο άνθρωπο και όχι για ορισμένες μόνο εκδηλώσεις του. «Τί ἀγαθὸν ποιήσω ἵνα ἔχω ζωὴν αἰώνιον; » Ερώτημα που προϋποθέτει την αντίληψη των Ιουδαίων ότι η αιώνιος ζωή αποκτάται με τα έργα που κάνει ο άνθρωπος, αντίληψη που απέχει πολύ από την αλήθεια που αποκαλύπτεται δια του Χριστού, ότι η ζωή αποτελεί δώρο του Θεού που προσφέρεται σε όσους πιστεύουν στο Χριστό. «Ζωὴ αἰώνιος» σύμφωνα με την ιουδαϊκή αντίληψη είναι η ζωή του μέλλοντος αιώνος που αρχίζει δια της αναστάσεως.
Αυτή τη ζωή προσφέρει στους πιστούς ο Χριστός όχι μόνο ως μέλλουσα αλλά και ως παρούσα πραγματικότητα, γιατί η πραγματική ζωή, η κατά Θεόν ζωή αρχίζει από τα παρόντα και συνεχίζεται στο μέλλοντα κόσμο της Αναστάσεως, χωρίς να επηρεάζεται από το βιολογικό γεγονός του θανάτου. «Θέλεις εἰσελθεῖν εἰς τὴν ζωήν; Τήρησον τὰς ἐντολάς». Ξεκάθαρα πράγματα. Σαφής απάντηση. Τήρησον τας εντολάς, υποδεικνύει ο διδάσκαλος και υπενθυμίζει όσες εντολές αναφέρονται στις κοινωνικές και διαπροσωπικές σχέσεις των ανθρώπων. «Οὐ φονεύσεις, οὐ μοιχεύσεις, οὐ κλέψεις, οὐ ψευδομαρτυρήσεις, τίμα τὸν πατέρα καὶ τὴν μητέρα, ἀγαπήσεις τὸν πλησίον σου ὡς σεαυτόν». Και ακούοντας αυτά ο νεανίσκος νοιώθει χαρά και ικανοποίηση, γιατί «ταῦτα πάντα» είχε τηρήσει, είχε προσέξει, είχε εφαρμόσει με συνέπεια και ακρίβεια. Υπερηφάνεια κρυφή τον καταλαμβάνει.
Ρωτάει αν υστερεί σε κάτι. Πιστεύει ότι θα ακούσει πως πρέπει και κάποια ακόμη εντολή να τηρήση η ότι θα ακούση το δίκαιο έπαινο του διδασκάλου, γιατί τήρησε «πᾶν τὸ διατεταγμένον καὶ γεγραμμένον» στο νόμο. Δεν ήταν όμως προετοιμασμένος να ακούση αυτό που του πρότεινε ο Χριστός. «Εἰ θέλεις τέλειος εἶναι ὕπαγε, πώλησόν σου τὰ ὑπάρχοντα καὶ δὸς πτωχοῖς». Τότε «ἕξεις θησαυρὸν ἐν οὐρανῷ καὶ δεῦρο ἀκολούθει μοι». Η ευκαιρία της τελειότητος παρέχεται ακριβώς την στιγμή που ο νεανίσκος αποδέχεται την απαίτηση του Θεού, η οποία δεν συνίσταται στην τήρηση ορισμένων εντολών μόνον αλλά στην αποδέσμευση του όλου ανθρώπου από όσα τον κρατούν δέσμιο μέσα στον κόσμο.
Η περίπτωση του νεανίσκου, αδελφοί μου, μας αποκαλύπτει ότι είναι δυνατόν να τηρή κανείς το Νόμο του Θεού και συγχρόνως να είναι παγιδευμένος μέσα στα υλικά αγαθά η μέσα στους διαφόρους μηχανισμούς που ο εγωϊσμός μας επινοεί, για να κρατηθή όσο γίνεται σταθερότερος στη ζωή και να κατανικήση τον φόβο του θανάτου. Έτσι όμως δημιουργείται η ψευδαίσθηση ότι έχουμε εκπληρώσει τα προς το Θεό και τον πλησίον καθήκοντα, όταν όμως υπάρξει μία κάποια κρίσιμη στιγμή στη ζωή μας, τότε παίρνουμε θέση τέτοια, που κάνει φανερή την αιχμαλωσία μας στις δυνάμεις αυτού του κόσμου.
Ο Ιησούς όμως για όσα λέει «πώλησόν σου τὰ ὑπάρχοντα• δὸς πτωχοῖς• ἕξεις θησαυρὸν ἐν οὐρανῷ• δεῦρο ἀκολούθει μοι» θέλει να τονίσει ότι το αποκαλυπτόμενο θείο θέλημα δεν δέχεται συμβιβασμούς, εκπτώσεις, υποχωρήσεις αλλά απαιτεί και προϋποθέτει την πλήρη απαγκίστρωση από τα υλικά αγαθά που κατά κανόνα αποτελούν εμπόδιο για την τελειότητα. Γι αὐτὸ ο εκ νεότητος τηρητής των εντολών, ο τηρητής του Νόμου, όταν άκουσε την προϋπόθεση της τελειότητος «πώλησον τὰ ὑπάρχοντα», «δὸς πτωχοίς» «δεῦρο ἀκολούθει μοι» απήλθε λυπούμενος, διότι δεν ήταν πτωχός αλλά κάτοχος πολλών κτημάτων. Η θρησκευτικότητά του κάλυπτε μέρος μόνο της ζωής του, όχι όμως το σύνολό της. Δεν ήταν πρόθυμος να παραδοθή στην απόλυτη απαίτηση του Θεού, γι’ αυτό και «ἀπῆλθε λυπούμενος».
Αναδεικνύεται έτσι η δυσχέρεια εισόδου στη βασιλεία του Θεού, την βασιλεία των Ουρανών, εκείνων που προσκολλώνται επικίνδυνα στον υλικό πλούτο, εκείνων που δεν είναι πρόθυμοι να απαγκιστρωθούν από τα δεσμά του επιγείου θησαυρού, να ακολουθήσουν τον Χριστό, να ανταλλάξουν τα αγαθά με θησαυρό εν ουρανώ. Τούτο το δύσκολο άθλημα, το «δεῦρο ἀκολούθει μοι» που κατ ἄνθρωπο θεωρείται αδύνατο, προσφέρεται ως δώρο από τον ουρανό, αφού «πάντα δυνατά ἐστι παρὰ τῷ Θεῷ».
Αδελφοί μου, η περικοπή που σχολιάζουμε δεν αποτελεί μία εκ των προτέρων καταδίκη του πλούτου, ούτε θέλει να υποστηρίξη τον αποκλεισμό των «πλουσίων» εκ της βασιλείας του Θεού. Απλώς επισημαίνει τον κίνδυνο για τον δέσμιο του πλούτου άνθρωπο, να χάση την αιώνιο ζωή. Πουθενά στην διδασκαλία της Καινής Διαθήκης δεν θα βρούμε ερμηνεία πατέρων η άποψη ότι ο πτωχός εξαιτίας της πτώχειας του θα κερδίση σίγουρα στη βασιλεία του Θεού, και ο πλούσιος θα αποκλεισθή από αυτήν εξαιτίας του πλούτου. Τονίζεται ότι ο πλούτος είναι δυνατόν να αποτελέση εμπόδιο για την κληρονομία της αιωνίου ζωής.
Χρειάζεται λοιπόν προσοχή. Ο θησαυρός εν ουρανώ αποκτάται με την κατάλληλη χρησιμοποίηση των επιγείων αγαθών μας από εμάς. Αγαπητοί αδελφοί, ο νέος του σημερινού Ευαγγελίου, γνωρίζει τι πρέπει να πράττει• και το κάνει. Δεν γνωρίζει όμως τι οφείλει να είναι• και πελαγώνει, γι’ αυτό και απομακρύνεται από τον Χριστό. Γιατί είναι δύσκολο να εγκαταλείψει τον τυπικό τρόπο πράξεως των εντολών του Θεού και να ενστερνιστεί την προσωπική μετοχή σ αυτές. Εμείς να μην αποθαρρυνθούμε από την στάση του νέου του Ευαγγελίου. Και να μην υπολογίσουμε τις αδυναμίες μας, αλλά να καταλάβουμε το τίμημα της προσωπικής συμμετοχής. Να προσφέρουμε τον εαυτό μας με τη θέλησή μας και να θυμόμαστε πάντα τον λόγο του Χριστού πως, «εάν στους ανθρώπους αυτό είναι αδύνατο, στο Θεό όμως όλα είναι δυνατά. Γι’ αυτό η παρουσία του Θεού, αυτό το δικό μας αδύνατο, το κάνει δικό Του δυνατό». Αμήν
