Ἀπόστολος Πέτρος (29 Ιουνίου)

Ἀπόστολος Πέτρος ἐγεννήθηκε στή μικρή πόλη Βηθσαϊδά κοντά στή λίμνη Γεννησαρέτ, ὅπου ἀσκοῦσε τό ἐπάγγελμα τοῦ ἁλιέως μέ τόν ἀδελφό του Ἀνδρέα, κληθέντα καί αὐτόν στό ἀποστολικό ἀξίωμα, καί μέ τούς υἱούς τοῦ Ζεβεδαίου Ἰάκωβο καί Ἰωάννη, γενόμενους ἐπίσης Ἀποστόλους. Τό ὄνομά του ἀπαντᾶ στήν Καινή Διαθήκη ὑπό τέσσερις τύπους: α. Συμεών (ἐκ τοῦ Sim Un, σημιτικοῦ τύπου). β. Σίμων (κοινότερος τύπος, ἐξελληνισμένη σύντμηση τοῦ προηγούμενου). γ. Κηφᾶς (ἀπό τό ἀραμαϊκό Kepha, πού σημαίνει πέτρα). δ. Πέτρος (παράφραση τῆς προηγούμενης ἀραμαϊκῆς ἐπωνυμίας, ἡ ὁποία ἐδόθηκε στό Σίμωνα ἀπό τόν Χριστό).

Ὁ πατέρας του ὀνομαζόταν Ἰωάννης ἢ Ἰωνᾶς. Οἱ γονεῖς του ἀνῆκαν στούς λιγοστούς πιστούς εὐσεβεῖς Ἰουδαίους τῆς ἐποχῆς τους, οἱ ὁποῖοι ἐπερίμεναν ἐναγώνια τόν Μεσσία καί τή μεσσιανική ἐποχή κατά τήν ὁποία θά ἐτερματίζετο ἡ κακοδαιμονία τῆς ἀνθρωπότητος.

Ἀπό τό γεγονός ὅτι ὁ Πέτρος εἶχε τήν πεθερά του, τήν ὁποία ἐθεράπευσε ὁ Κύριος, στήν Καπερναούμ, προκύπτει ὅτι ἦταν ἔγγαμος. Δέν εἶναι γνωστό μέ βεβαιότητα τό ὄνομα τῆς συζύγου του, καλουμένης Ἰωάννας ὑπό τῶν Ἀνατολικῶν καί Περπετούης ὑπό τῶν Δυτικῶν. Οὔτε εἶναι γνωστό ἂν ἡ σύζυγός του ἐζοῦσε ἀκόμη, ὅταν ὁ Ἀπόστολος Πέτρος ἐκλήθηκε στό ἀποστολικό ἀξίωμα.

Ὁ Πέτρος καί ὁ Ἰωάννης καλοῦνται «ἀγράμματοι καί ἰδιῶται» ἀπό τά μέλη τοῦ Συνεδρίου, σημεῖο ὅτι δέν εἶχαν φοιτήσει στίς λόγιες ραββινικές σχολές. Εἶχαν ὅμως μαθητεύσει στόν Τίμιο Πρόδρομο. Τοῦτο εἶναι βέβαιο γιά τούς υἱούς τοῦ Ζεβεδαίου καί γιά τόν Ἀνδρέα, πιθανῶς δέ καί γιά τόν Σίμωνα Πέτρο.

Ἡ κλήση τοῦ Πέτρου στό ἀποστολικό ἔργο ἔγινε βαθμιαίως. Ὅταν τόν ἐπαρουσίασε ὁ ἀδελφός του Ἀνδρέας στόν Κύριο, μέ τούς λόγους «εὑρήκαμεν τόν Μεσσίαν», ἔλαβε τήν ἐπωνυμία Κηφᾶς. Ἦταν παρών κατά τό θαῦμα στήν Κανᾶ καί ἐγκαταστάθηκε μετά μέ τόν Κύριο στήν Καπερναούμ. Ἐκλήθηκε ὁριστικά μετά τήν πρώτη θαυμαστή ἁλιεία, γενόμενος ἔτσι «ἁλιεύς ἀνθρώπων».

Ὁ ἐνθουσιώδης καί εὐσεβής Πέτρος ἐπέταξε τά δίχτυα ἀπό τούς πρώτους καί ἀκολούθησε τόν Κύριο πιστά. Λόγῳ τοῦ δυναμικοῦ χαρακτῆρος του καί τῆς ἰδιαίτερης ἀφοσιώσεώς του στόν Κύριο ἀξιώθηκε νά ἔχει ἐξαιρετική θέση μεταξύ τῶν Ἀποστόλων καί νά ὁμιλεῖ συχνά ἐκ μέρους αὐτῶν. Ὁμολόγησε πρῶτος ὅτι ὁ Χριστός εἶναι «ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ τοῦ ζῶντος». Ὁ Κύριος ἐξετίμησε αὐτή τήν ὁμολογία καί τόν διαβεβαίωσε πώς ἐπάνω σέ αὐτή τήν ὁμολογία πίστεως, πού ἔγινε κατ’ ἀποκάλυψιν Θεοῦ Πατρός, «οἰκοδομήσω μου τήν Ἐκκλησίαν».

Κατά τήν ἑβδομάδα τῶν παθῶν καί μετά τήν Ἀνάσταση ὁ Πέτρος ἀποτελεῖ κεντρικό πρόσωπο στά Εὐαγγέλια. Ἔτσι στό Μυστικό Δεῖπνο ἀρνεῖται πρός στιγμήν τή νίψη τῶν ποδῶν του ἀπό τόν Κύριο, ἀγωνιᾶ κατόπιν νά μάθει ποιός εἶναι ὁ προδότης, διαμαρτύρεται, διότι στήν πρός τόν Κύριο ἐρώτησή του «Κύριε, ποῦ ὑπάγεις;», ἔλαβε ἀπό Αὐτόν τήν ἀπάντηση «ὅπου ἐγώ ὑπάγω οὐ δύνασαί μοι νῦν ἀκολουθῆσαι», καί τέλος ὑπόσχεται στόν Κύριο ὅτι θά θυσιάσει τήν ψυχή του γιά Ἐκεῖνον καί δέν θά σκανδαλισθεῖ ἀπό τό ἐπερχόμενο Πάθος Του. Κατά τόν Εὐαγγελιστή Λουκᾶ ὁ Ἰησοῦς στήν μετά τοῦ Πέτρου στιχομυθία του εἶπε σέ αὐτόν τά ἑξῆς χαρακτηριστικά: «Σίμων, Σίμων, ἰδοῦ ὁ σατανᾶς ἐξῃτήσατο ὑμᾶς τοῦ συνιάσαι ὡς τόν σῖτον. Ἐγώ δέ ἐδεήθην περί σοῦ ἵνα μή ἐκλίπῃ ἡ πίστις σου. Καί σύ ποτε ἐπιστρέψας στήριξον τούς ἀδελφούς σου». Πράγματι δέ, δέν ἐξέλιπε ἡ πίστη τοῦ Πέτρου, ἂν καί ἀρνήθηκε τόν Διδάσκαλο τρεῖς φορές στήν αὐλή τοῦ ἀρχιερέως. Ἕνεκα τῆς ὑπέρ αὐτοῦ δεήσεως τοῦ Κυρίου, ἦλθε στόν ἑαυτό του, μετανόησε καί ἔκλαψε πικρά γιά τήν πράξη του καί ἀξιώθηκε πρῶτος αὐτός ἀπό τούς Ἀποστόλους νά διαπιστώσει τό γεγονός τῆς Ἀναστάσεως καί πρῶτος νά δεῖ τόν Ἀναστάντα Κύριο.

Ἀξιώθηκε νά δεῖ ἀπό τούς πρώτους τό κενό μνημεῖο καί νά διαπιστώσει τήν Ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ. Τό συγκλονιστικό αὐτό γεγονός τόν μεταμόρφωσε κυριολεκτικά. Τό φλογερό του κήρυγμα τήν ἡμέρα τῆς Πεντηκοστῆς ἔκανε νά πιστέψουν τρεῖς χιλιάδες ψυχές, καί νά βαπτισθοῦν. Ἡ ἱεραποστολική δράση του ὑπῆρξε θαυμαστή καί εἶναι ἄρρηκτα συνδεδεμένη μέ τήν ἱστορία τῆς Ἐκκλησίας τῶν Ἱεροσολύμων. Ἀπό ἐκεῖ ἐνεργοῦσε κατά καιρούς περιοδεῖες ἐπισκεπτόμενος τίς πλησιόχωρες Ἐκκλησίες. Ὁ Παῦλος στήν πρός Γαλάτας Ἐπιστολή του ἀναφέρει, ὅτι κατά τίς δύο ἀνόδους του στά Ἱεροσόλυμα συναντήθηκε ἐκεῖ μέ τόν Πέτρο, τόν ὁποῖο ὀνομάζει καί Ἀπόστολο τῶν «ἐκ περιτομῆς» καί μᾶς πληροφορεῖ ὅτι ἐτιμᾶτο μαζί μέ τόν Ἀδελφόθεο Ἰάκωβο καί τόν Ἰωάννη ὡς «στῦλος» τῆς Ἐκκλησίας.

Σέ μία περιοδεία του ὁ Πέτρος, περί τῆς ὁποίας μᾶς ὁμιλοῦν οἱ Πράξεις, ἐπισκέφθηκε τή Λύδδα καί ἀφοῦ ἐθεράπευσε τόν παραλυτικό Αἰνέα, ἦλθε στήν Ἰόππη, ὅπου ἀνέστησε τήν Ταβιθᾶ ἢ Δορκάδα. Ἀπό ἐκεῖ δέ, μέ θεία ἐπιταγή, ἐπορεύθηκε στήν Καισάρεια, στήν ὁποία ἐκατήχησε καί ἐβάπτισε τόν ἐθνικό Κορνήλιο μαζί μέ τήν οἰκογένειά του. Ὅταν ἔμαθαν τό γεγονός αὐτό οἱ «ἐκ περιτομῆς» τῆς Ἐκκλησίας Ἱεροσολύμων ἐκατηγόρησαν τόν Πέτρο. Ὁ Ἀπόστολος ἐξέθεσε μέ λεπτομέρεια πῶς ὁ Θεός δι’ ὁράματος «ὑπέδειξεν μηδένα κοινόν ἢ ἀκάθαρτον λέγειν ἄνθρωπον» καί ἔκλεισε τήν ἀπολογία του ἐκείνη ὡς ἑξῆς: «Εἰ οὖν τήν ἴσην δωρεάν ἔδωκεν αὐτοῖς ὁ Θεός ὡς καί ἡμῖν πιστεύσασιν ἐπί τόν Κύριον Ἰησοῦν Χριστόν, ἐγώ δέ τίς ἤμην δυνατός κωλῦσαι τόν Θεόν;».

Ὁ Ἡρώδης Ἀγρίππας Α’, ἐπιθυμώντας νά εὐχαριστήσει τούς Ἰουδαίους συνέλαβε τόν Πέτρο κατά τίς ἑορτές τοῦ Πάσχα τοῦ 42 ἢ 44 μ.Χ. καί τόν ἔκλεισε στή φυλακή γιά νά τόν φονεύσει μετά ἀπό λίγο. Ἀλλ’ Ἄγγελος Κυρίου ἐλευθέρωσε κατά τή νύχτα τό δέσμιο καί ἀπό στρατιῶτες φρουρούμενο Πέτρο, ὁ ὁποῖος, ἀφοῦ ἐπισκέφθηκε τούς συγκεντρωμένους καί προσευχόμενους ὑπέρ αὐτοῦ ἀδελφούς στήν οἰκία τῆς Μαρίας, μητέρας τοῦ Μάρκου, ἀνήγγειλε σέ αὐτούς τή σωτηρία του ἀπό τόν Ἄγγελο καί «ἐξελθών ἐπορεύθη εἰς ἕτερον τόπον».

Γιά τελευταία φορά ὁμιλοῦν οἱ Πράξεις περί τοῦ Πέτρου κατά τήν Ἀποστολική Σύνοδο (48/49 μ.Χ.), στήν ὁποία μαζί μέ τόν Παῦλο καί τόν Ἀδελφόθεο Ἰάκωβο διεδραμάτισαν πρωτεύοντα ρόλο. Ὁ Παῦλος στήν πρός Γαλάτας Ἐπιστολή του μᾶς ὁμιλεῖ γιά μία συνάντηση, τήν ὁποία εἶχε μέ τόν Πέτρο στήν Ἀντιόχεια, κατά τήν ὁποία τόν ἤλεγξε γιά τήν ἐπιδειχθεῖσα ἔλλειψη θάρρους καί παραχώρηση ὑπέρ τῶν ἰουδαϊζόντων καί σέ βάρος τῶν ἐξ ἐθνῶν Χριστιανῶν.

Γιά τή μετά ταῦτα ζωή καί δράση τοῦ Πέτρου στερούμεθα σαφεῖς ἱστορικές μαρτυρίες. Ὁ Ὠριγένης καί ὁ Εὐσέβιος, προφανῶς ἀπό τόν πρόλογο τῆς Α’ Καθολικῆς Ἐπιστολῆς Πέτρου, συμπέραναν ὅτι αὐτός ἐκήρυξε στούς Ἰουδαίους τῆς Διασπορᾶς, στόν Πόντο, Γαλατία, Καππαδοκία, Ἀσία καί Βιθυνία. Ὁρισμένοι δέχονται καί τήν ἀποστολική δράση τοῦ Πέτρου στήν Κόρινθο.

Ὁ Ἀπόστολος Πέτρος ἔγραψε δύο Καθολικές Ἐπιστολές. Ἀπό αὐτές, ἡ μέν πρώτη ἀπευθυνόταν στούς Χριστιανούς τοῦ Πόντου, τῆς Γαλατίας, τῆς Καππαδοκίας, τῆς Ἀσίας καί τῆς Βιθυνίας, ἡ δέ δεύτερη σέ ὅλους τούς Χριστιανούς. Μέσα ἀπό αὐτές προσπαθεῖ νά στηρίξει τούς πιστούς στίς θλίψεις πού ὑφίστανται ἐξ αἰτίας τῆς πίστεώς τους στόν Ἰησοῦ Χριστό.

Ὑπάρχει βέβαια καί ἡ παράδοση τῶν Ρωμαιοκαθολικῶν περί μεταβάσεως τοῦ Πέτρου στή Ρώμη μετά τήν ἀπελευθέρωσή του ἀπό τόν Ἄγγελο ἢ τήν Ἀποστολική Σύνοδο, τῆς ὁποίας διετέλεσε ἐπί εἰκοσιπενταετία Ἐπίσκοπος. Τήν παράδοση αὐτή πολλοί  Ὀρθόδοξοι μελετητές τήν ἀμφισβητοῦν, διότι στηρίζεται σέ μεταγενέστερα ψευδεπίγραφα κείμενα, τίς λεγόμενες «Ψευδοϊσιδώρειες Διατάξεις» καί τήν ἀπόκρυφη φιλολογία. Ἀναμφίβολα ὅμως ὁ Πέτρος συνδέεται μέ τήν Ἐκκλησία τῆς Ρώμης, ἀφοῦ ἔδρασε καί ἔμαρτύρησε σέ αὐτήν.

Σύμφωνα μέ αὐτή τήν παράδοση ὁ Πέτρος ἵδρυσε τήν τοπική Ἐκκλησία τῆς Ρώμης. Ἐκήρυττε νυχθημερόν στή μεγάλη πόλη καί κατόρθωσε νά μεταστρέψει πλῆθος κατοίκων στό Χριστιανισμό. Τήν ἴδια ἐποχή εὑρισκόταν στή Ρώμη καί ὁ διαβόητος Σίμων ὁ μάγος, γνωστός ἀπό τίς Πράξεις τῶν Ἀποστόλων. Ἐκεῖ μέ τίς διάφορες μαγγανεῖες καί τά μαγικά κόλπα προκαλοῦσε τόν θαυμασμό τοῦ πλήθους καί γι’ αὐτό ἀπέκτησε πολλούς ὀπαδούς. Ὅμως εὑρῆκε μπροστά του τόν ἀληθινό ἄνθρωπο τοῦ Θεοῦ, τόν Ἀπόστολο Πέτρο, ὁ ὁποῖος μέ σειρά θαυμάτων ξεσκέπασε τόν ἀπατεώνα μάγο, τόν ἀπέδειξε ὡς συνεργό τῶν δαιμόνων καί ἐφανέρωσε τήν ἀνίκητη δύναμη τοῦ ἀληθινοῦ Θεοῦ.

Ὁ Ἅγιος Εἰρηναῖος γράφει: «Τοῦ Πέτρου καί Παύλου ἐν Ρώμῃ εὐαγγελιζομένων καί θεμελιούντων τήν Ἐκκλησίαν».

Ὁ Ὠριγένης: «Ὃς καί ἐπί τέλει ἐν Ρώμῃ γενόμενος ἀνεσκολοπίσθη κατά κεφαλῆς οὕτως αὐτός ἀξίωσας». Τέλος ὁ πρεσβύτερος Γάιος (169 μ.Χ.) γράφει στόν πρός Πρόκλο διάλογό του: «Ἐγώ δέ τά τρόπαια (μνημεία, σκηνώματα) τῶν ἀποστόλων ἔχω δεῖξαι. Ἐάν γάρ θελήσῃς ἀπελθεῖν ἐπί τόν Βατικανόν ἢ ἐπί τήν ὁδόν τήν Ὠστίαν, εὑρήσεις τά τρόπαια τῶν ταύτην ἱδρυσαμένων τήν Ἐκκλησίαν».

Κατά τήν παράδοση, λοιπόν, ὁ Πέτρος ἄθλησε στή Ρώμη κατά τό διωγμό τοῦ αὐτοκράτορος Νέρωνος (64/67 μ.Χ.). Λίγο πρίν τόν συλλάβουν ἔκρινε σκόπιμο νά φύγει κρυφά ἀπό τήν πόλη, γιά νά γλιτώσει. Καθώς ἐβάδιζε βιαστικά τήν περίφημη Ἀππία ὁδό εἶδε μπροστά του τόν Κύριο, ὁ Ὁποῖος τόν ἐρώτησε: «Quo Vadis?», δηλαδή «ποῦ πηγαίνεις;». Τότε ὁ ἔνθερμος Ἀπόστολος κατάλαβε πώς ἡ φυγή του αὐτή ἰσοδυναμοῦσε μέ νέα ἄρνηση τοῦ Χριστοῦ. Γι’ αὐτό μέ δάκρυα στά μάτια ἐγύρισε πίσω καί συνελήφθη καί καταδικάσθηκε σέ σταυρικό θάνατο. Ὅταν ὁδηγήθηκε στό μαρτύριο παρακάλεσε τούς δημίους του νά τόν σταυρώσουν ἀνάποδα, μέ τό κεφάλι πρός τά κάτω, διότι, ὅπως εἶπε, δέν ἐθεωροῦσε τόν ἑαυτό του ἄξιο νά σταυρωθεῖ σάν τόν ἠγαπημένο Δάσκαλο καί Θεό του! Ἔτσι παρέδωσε τήν ἁγία του ψυχή στόν Χριστό, τό δέ ἁγιασμένο λείψανό του τό περιμάζεψαν οἱ πιστοί καί τό ἔθαψαν στό Βατικανό λόφο.

Ὁ τάφος του ἦταν ἁπλός καί πτωσικός. Ἐσκέπασαν τό τίμιο λείψανό του μέ χῶμα καί μετά μέ πλάκες ἀπό κεραμίδι σέ σχῆμα ἀμφικλινές. Ἔτσι ἔθαπταν τότε τούς πολλούς, τούς πτωχούς στή Ρώμη. Τό μνῆμα τοῦ Πέτρου τό ἤξερε καλά ἡ Ἐκκλησία τῆς Ρώμης, γι’ αὐτό καί ὁ Ἐπίσκοπός της Ἀνίκητος (155 – 166 μ.Χ.), περί τό 160 μ.Χ., ἐτοποθέτησε μία μαρμάρινη πλάκα, ἐπάνω ἀπό τήν ὁποία ἐστήριξε σέ δύο κιονίσκους μία τράπεζα μέ μικρή κόγχη καί ὑποτυπῶδες ἀέτωμα. Γύρω της συνήρχοντο γιά προσευχή λίγοι Χριστιανοί, ἐνῶ στόν ἱερό τόπο τῆς ταφῆς τοῦ Πέτρου συνάγονταν πολλοί προσκυνητές στό πρῶτο ἥμισυ τοῦ 3ου αἰῶνος μ.Χ.

Ἕνας ἀπό τούς σκληρότερους χριστιανομάχους αὐτοκράτορες ἦταν ὁ Πόπλιος Λικίνιος Οὐαλεριανός (253 – 259 μ.Χ.). Ὅταν ἀνέλαβε τήν ἐξουσία, ἐμεθόδευσε συστηματικώτερα τούς διωγμούς. Ἐστράφηκε κατά τοῦ κλήρου, τῆς λατρείας, τῆς περιουσίας καί τῶν κοιμητηρίων τῆς Ἐκκλησίας. Τά μέτρα του ἐφαρμόσθηκαν περί τό 257 μ.Χ. μέ πραγματική ἀγριότητα. Θανατώνει τούς Ἐπισκόπους, κατεδαφίζει ναούς, δημεύει περιουσίες, ἀπαγορεύει τίς συνάξεις στούς τόπους ταφῆς τῶν Χριστιανῶν. Ὁ διάδοχος τοῦ μαρτυρήσαντος, τό 257 μ.Χ., Ἐπισκόπου Ρώμης Στεφάνου, Ἕλληνας Ἐπίσκοπος Σίξτος Β’ (257 – 2258 μ.Χ.), γιά νά προλάβει σκύλευση τῶν τάφων τῶν δύο Ἀποστόλων, κάνει κρυφά τήν ἀνακομιδή τῶν ἁγίων λειψάνων τους ἀπό τά μνημεῖα – τρόπαιά τους, πιθανῶς στίς 29 Ἰανουαρίου τοῦ 258 μ.Χ., καί τά μεταφέρει στό κοιμητήριο πού εἶναι σήμερα γνωστό ὡς Κατακόμβη τοῦ Ἁγίου Σεβαστιανοῦ. Ἔτσι ἡ ἡμερομηνία αὐτή διατηρήθηκε ὡς σήμερα κοινοῦ ἑορτασμοῦ τῶν Ἀποστόλων Πέτρου καί Παύλου, ὄχι πλέον σέ ἀνάμνηση τῆς καταθέσεως τῶν τιμίων λειψάνων, ἡ ὁποία εἶχε λησμονηθεῖ ἀπό τό λαό, ἀλλ’ ὡς γενέθλιος ἡμέρα, δηλαδή ὡς ἑορτή τοῦ μαρτυρίου τους.

Μετά τό 260 μ.Χ., ὁ νέος αὐτοκράτορας Γαληνός (259 – 268 μ.Χ.) ἦταν περισσότερο ἐπιεικής. Ἐσταμάτησε τίς ἀπάνθρωπες σκληρότητες καί ἐπέστρεψε τούς ναούς καί τά κοιμητήρια. Ἡ λατρεία ἀναπτύσεται στό νέο τόπο ταφῆς τῶν Ἀποστόλων. Ἐπάνω ἀπό τήν Κατακόμβη του ἱδρύεται τό ἀρχαιότερο Μαρτύριο τῆς Ρώμης. Ἔτσι, στίς ἀρχές τοῦ 4ου αἰῶνος μ.Χ., ἡ ἑορτή τῶν Πρωτοκορυφαίων τιμᾶται στή Ρώμη σέ τρεῖς τόπους. Στό Βατικανό ὁ Πέτρος, στήν ὁδό τῆς Ὠστίας ὁ Παῦλος καί οἱ δύο μαζί στίς Κατακόμβες.

Ὅταν ἡ Ἐκκλησία ἀπέκτησε τά πολιτικά της δικαιώματα (313 μ.Χ.), ὁ Ἐπίσκοπος Ρώμης Σιλβέστρος (315 – 335 μ.Χ.) ἐξασφάλισε τήν ὑποστήριξη τοῦ Μεγάλου Κωνσταντίνου γιά τήν ἀνοικοδόμηση Μαρτυρίων στούς τόπους ἀθλήσεως καί ἀρχικῆς ταφῆς τῶν Ἀποστόλων. Τά ἐγκαίνια τῶν πρώτων κτισμάτων γύρω ἀπό τούς τάφους τῶν Ἀποστόλων γίνονται ταυτοχρόνως στό Βατικανό καί στήν ὁδό πρός τήν Ὠστία στίς 18 Νοεμβρίου τοῦ 324 μ.Χ. μέ τή μετακομιδή τῶν λειψάνων τους ἀπό τήν Κατακόμβη τοῦ Ἁγίου Σεβαστιανοῦ στούς τόπους ἀρχικῆς ταφῆς. Μόνο οἱ Τίμιες Κάρες τῶν Ἀποστόλων ἐκρατήθηκαν στόν καθεδρικό ναό τοῦ Ἐπισκόπου τῆς Ρώμης, τό ναό τοῦ Σωτῆρος Χριστοῦ τοῦ Λατερανοῦ, σημερινό Ἅγιο Ἰωάννη. Ἐκεῖ παραμένουν μέχρι σήμερα, ἐπάνω ἀπό τήν κεντρική Ἁγία Τράπεζα, μέσα σέ κιβώρια.

Ἡ Κωνσταντίνεια βασιλική τοῦ Βατικανοῦ, παρά τίς πολλές ἐπισκευές λόγῳ τῶν καταστροφῶν πού τίς προξένησαν οἱ βαρβαρικές ἐπιδρομές τοῦ 5ου καί 6ου αἰῶνος μ.Χ., παρέμεινε δώδεκα αἰῶνες κέντρο προσκυνηματικῆς εὐσεβείας. Ἦταν πεντάκλιτη βασιλική, μέ 90 μέτρα μῆκος καί 65 μέτρα πλάτος. Ἡ Ἀναγέννηση κατέστρεψε τόν πάνσεπτο αὐτό ναό καί στή θέση του ἔκτισε τόν ἀχανή καί βαρύ σημερινό Ἅγιο Πέτρο (1626). Στήν ὁδό πρός τήν Ὠστία ἱδρύθηκε ἀρχικά μικρή τρίκλιτη βασιλική, τήν ὁποία ἐπεξέτειναν τό 386 μ.Χ. οἱ αὐτοκράτορες Οὐαλεντιανός Β’, Θεοδόσιος καί Ἀρκάδιος σέ πεντάκλιτη καί τήν ἐγκαινίασε, τό 390 μ.Χ., ὁ Πάπας Σιρίκιος (384 – 398 μ.Χ.). Ἡ βασιλική διατηρήθηκε σχεδόν ἀκέραια μέχρι τόν Ἰούλιο τοῦ 1823, πού ἐκάηκε ἀπό μεγάλη πυρκαγιά, ἀλλά ἀναστηλώθηκε μέ πιστότητα στό ἀρχαῖο της κάλλος.

Ὁ τάφος τοῦ Ἀποστόλου Παύλου καλύπτεται μέ μία μεγαλογράμματη λατινική ἐπιγραφή τοῦ 4ου αἰῶνος μ.Χ., πού γράφει: «Στόν Παῦλο, Ἀπόστολο Μάρτυρα».

Πηγή: http://www.synaxarion.gr/gr/index.aspx

Ἀπολυτίκιον. Ἦχος δ’. Ταχύ προκατάλαβε.
Τήν κλῆσιν δεξάμενος, παρά Χριστοῦ τοῦ Θεοῦ, πρωτόθρονος πέφηνας, τῶν Ἀποστόλων αὐτοῦ, καί πέτρα τῆς πίστεως· ὅθεν ὡς τῶν ἀρρήτων, κοινωνός καί αὐτόπτης, πᾶσιν εὐηγγελίσω, σωτηρίας τόν λόγον· διό σε μεγαλύνομεν, Πέτρε Ἀπόστολε.

Κοντάκιον. Ἦχος β’. Τοῖς τῶν αἱμάτων σου.
Ὡς Ἀποστόλων τῶν θείων πρωτόθρονος, καί μαθητής τοῦ Σωτῆρος θερμότατος, ἀπαύστως δυσώπει τόν Κύριον, λυτροῦσθαι ἡμᾶς πάσης θλίψεως, Ἀπόστολε Πέτρε πανεύφημε.

Μεγαλυνάριον.
Χαίροις κορυφαῖε μύστα Χριστοῦ, Ἀπόστολε Πέτρε, Ἀποστόλων ἡ καλλονή· χαίροις οἰκονόμε, τῶν δωρεῶν τῶν θείων, καί πρός Χριστόν μεσίτης, ἡμῶν θερμότατος.