Μέγας Βασίλειος καί ὁ Ἱερός Χρυσόστομος, θεώρησαν χρέος τους νά ἀσχοληθοῦν στό δίκαιο ἐγκώμιο τοῦ ἱεροῦ αὐτοῦ ἀθλητή τῆς πίστης.
Παρά τά βαθιά γεράματά του, ὅταν τόν ἔφεραν μπροστά στόν ἔπαρχο Ἀντιοχείας, τόν ἀντιμετώπισε μέ θαυμαστή εὐψυχία. Τόν μαστίγωσαν μέ νεῦρα βοδιοῦ καί τοῦ ξερίζωσαν τά νύχια. Ἐπειδή ὅμως δέν ὑποχωροῦσε ἄναψαν κάρβουνα καί ἑτοιμάστηκαν νά βάλουν τά χέρια του ἐπάνω σ’ αὐτά. Ἀλλά ἐκεῖνος τούς πρόλαβε. Βάδισε μόνος του καί ἔβαλε τό δεξί του χέρι στήν φωτιά. Καί ἐνῶ καίγονταν οἱ σάρκες καί τά κόκαλά του, ὁ γέροντας Βαρλαάμ, ὑμνοῦσε καί εὐλογοῦσε τόν Κύριο.
Μετά ἀπό λίγο παρέδωσε τό πνεύμα του στόν Κύριο, κρατώντας ἀμετακίνητη τήν πίστη του (304 μ.Χ.).
Πηγή: http://www.synaxarion.gr/gr/index.aspx
Ἀπολυτίκιο. Ἦχος δ’. Ὃ ὑψωθεῖς ἐν τῷ Σταυρῷ.
Νεανικήν ἐνδεδυμένος ἀνδρείαν, μαρτυρικήν ἐν πολιᾷ καρτερίαν, σύ ἐνεδείξω ἔνδοξε δοξάσας τόν Χριστόν· τούτῳ δέ προσήγαγες, δεξιᾷ κεκαυμένη, ὡς θυσίαν ἄμωμον, τήν ἁγίαν ψυχήν σου. Μεγαλομάρτυς πρέσβευε ἀεί, πᾶσι δοθῆναι, Βαρλαάμ συγχώρησιν.
Κοντάκιον. Ἦχος γ’. Ἡ Παρθένος σήμερον.
Γηραιῷ ἐν σώματι, τόν παλαιόν ἐν κακίᾳ, κρατεροῖς παλαίσμασι, καταβαλών Ἀθλοφόρε, ἤνεγκας, καθάπερ ἄσαρκος τάς στρεβλώσεις, ἔφερες, τήν τῆς χειρός σου καῦσιν ἀνδρείως· διά τοῦτό σε ὁ Λόγος, στεφάνῳ δόξης, Βαρλαάμ ἔστεψε.
Μεγαλυνάριον.
Δρόσον οὐρανίου ἀναψυχῆς, γραφικῶς σταλάζει, Ἐκκλησίᾳ τῇ εὐαγεῖ, Βαρλαάμ θεόφρον, ἡ κεκαυμένη χείρ σου, Κυρίῳ αἰρομένη, ὑπέρ τῶν δούλων σου.