ἱ Ἅγιοι Ραφαήλ ὁ Ἱερομάρτυρας, Νικόλαος ὁ Ὁσιομάρτυρας καί Εἰρήνη ἡ Παρθενομάρτυς, συγκαταλέγονται στή χορεία τῶν Νεοφανῶν Ἁγίων καί μάλιστα ἐκείνων πού μαρτύρησαν σχεδόν ἀμέσως μετά τήν ἅλωση τῆς Κωνσταντινουπόλεως. Σχετικά μέ τόν βίο τους γνωρίζουμε λίγα πράγματα. Οἱ πρῶτες πληροφορίες γιά τήν ὕπαρξη τῶν Ἁγίων ἱστοροῦνται μέ θαυματουργικό καί ἀποκαλυπτικό τρόπο ἀπό τό ἔτος 1959. Ἀπό μία ἀνασκαφή πού ἔγινε στή Θερμή τῆς Λέσβου, ἀνακαλύφθηκε ὁ τάφος ἑνός ἀγνώστου προσώπου, πού ὅπως ἀποκαλύφθηκε σέ συνεχή ὁράματα, ἀνῆκε στόν Ἅγιο Ἱερομάρτυρα Ραφαήλ, ὁ ὁποῖος μαρτύρησε μαζί μέ τόν Ἅγιο Ὁσιομάρτυρα Νικόλαο καί τήν Ἁγία Εἰρήνη. Ὁ τάφος καί τό λείψανο τοῦ Ἁγίου Νικολάου ἀνακαλύφθηκε στίς 13 Ἰουνίου 1960.
Ὁ Ἅγιος Ραφαήλ καταγόταν ἀπό τούς Μύλους τῆς Ἰθάκης καί γεννήθηκε τό ἔτος 1410. Τό κοσμικό του ὄνομα ἦταν Γεώργιος Λάσκαρης ἢ Λασκαρίδης καί ὁ πατέρας του ὀνομαζόταν Διονύσιος. Πρίν γίνει κληρικός εἶχε σταδιοδρομήσει στό βυζαντινό στρατό καί ἔφθασε μάλιστα σέ μεγάλο βαθμό. Σέ ἡλικία τριάντα πέντε ἐτῶν γνώρισε ἕνα ἀσκητικό καί σεβάσμιο γέροντα, τόν Ἰωάννη, ὁ ὁποῖος τόν προσείλκυσε στήν ἐν Χριστῷ ζωή. Κάποια Χριστούγεννα ὁ γέροντας κατέβηκε ἀπό τόν τόπο τῆς ἀσκήσεώς του, γιά νά ἐξομολογήσει καί νά κοινωνήσει τούς στρατιῶτες καί κήρυξε τόν λόγο τοῦ Θεοῦ. Τότε ὁ ἀξιωματικός Γεώργιος, ὅταν ὁ γέροντας κατέβηκε πάλι τά Θεοφάνεια, ἀποχαιρέτισε τούς στρατιῶτες καί τόν ἀκολούθησε.
Μετά τήν κουρά του σέ μοναχό, χειροτονήθηκε πρεσβύτερος, ἀλλά τιμήθηκε καί μέ τό ὀφφίκιο τοῦ ἀρχιμανδρίτου καί τοῦ πρωτοσυγκέλλου. Μαζί δέ μέ τίς ἄλλες ἀποκαλύψεις, ὁ Ἅγιος Ραφαήλ ἀποκάλυψε ὅτι ἀπεστάλη ἀπό τόν Οἰκουμενικό Πατριάρχη στήν Ἑσπερία, στήν πόλη τῆς Γαλλίας πού ὀνομάζεται Μορλαί, γιά νά ἐκπληρώσει τήν ἐντολή πού τοῦ ἀνατέθηκε. Τό γεγονός αὐτό ἔλαβε χώρα λίγο πρίν ἀπό τήν ἅλωση τῆς Κωνσταντινουπόλεως. Ἀκόμη ἀπεκάλυψε ὅτι κήρυξε τόν λόγο τοῦ Εὐαγγελίου στήν Ἀθήνα, στό λόφο πού εἶναι τό μνημεῖο τοῦ Φιλοπάππου.
Λίγα χρόνια πρίν ἀπό τήν ἅλωση τῆς Κωνσταντινουπόλεως, περί τό ἔτος 1450, ὁ Ἅγιος βρέθηκε μετά ἀπό περιπλανήσεις στήν περιοχή τῆς Μακεδονίας καί μόναζε ἐκεῖ.
Κοντά στόν Ἅγιο Ραφαήλ βρισκόταν ἐκεῖνο τό διάστημα ὁ Ἅγιος Νικόλαος ὡς ὑποτακτικός. Ὁ Νικόλαος ἐκάρη μοναχός καί στή συνέχεια χειροτονήθηκε διάκονος. Θεωρεῖται Θεσσαλονικεύς στήν καταγωγή, ἂν καί ἀναφέρεται ὅτι γεννήθηκε στούς Ράγους τῆς Μηδίας τῆς Μικρᾶς Ἀσίας. Ὡστόσο μεγάλωσε καί ἀνδρώθηκε στή Θεσσαλονίκη.
Μόλις ἔπεσε ἡ Κωνσταντινούπολη στά χέρια τῶν Τούρκων, οἱ ὁποῖοι εἰσέβαλαν ὁρμητικά στή Θράκη καί καταλύθηκε ὁριστικά ἡ βυζαντινή αὐτοκρατορία, ὁ φόβος γιά γενικούς διωγμούς κατά τῶν Χριστιανῶν στάθηκε ὡς ἀφορμή νά καταφύγει ὁ Ἅγιος Ραφαήλ μέ τήν συνοδεία του ἀπό τό λιμάνι τῆς Ἀλεξανδρουπόλεως, στή Μυτιλήνη. Ἐκεῖ ἐγκαταστάθηκε μαζί μέ ἄλλους μοναχούς στήν παλαιά μονή τοῦ Γενεσίου τῆς Θεοτόκου, ἡ ὁποία στό παρελθόν ἦταν γυναικεία καί ἦταν χτισμένη στό λόφο Καρυές, κοντά στό χωριό Θέρμη. Ἡγούμενος τῆς μονῆς ἐξελέγη στήν συνέχεια ὁ Ἅγιος Ραφαήλ.
Ἔπειτα ἀπό μερικά χρόνια, τό ἔτος 1463, ἡ Λέσβος ἔπεσε στά χέρια τῶν Τούρκων, οἱ ὁποῖοι σέ μία ἐπιδρομή τους στό μοναστήρι, συνέλαβαν τόν Ἅγιο Ραφαήλ καί τόν Ἅγιο Νικόλαο, τή Μεγάλη Πέμπτη τοῦ ἰδίου ἔτους. Ἀκολούθησαν σκληρά καί ἀνηλεή βασανιστήρια καί ὁ Ἅγιος Ραφαήλ μαρτύρησε διά σφαγῆς μέ πολύ σκληρό τρόπο. Τόν ἔσυραν βιαίως τραβώντας τόν ἀπό τά μαλλιά καί τήν γενειάδα, τόν κρέμασαν ἀπό ἕνα δένδρο, τόν χτύπησαν βάναυσα, τόν τρύπησαν μέ τά πολεμικά τους ὄργανα, ἀφοῦ προηγουμένως τά πυράκτωσαν σέ δυνατή φωτιά καί τελικά τόν ἔσφαξαν πριονίζοντας τόν ἀπό τό στόμα.
Σέ μερικές ἐμφανίσεις του ὁ Ἅγιος Ραφαήλ φαίνεται νά συνοδεύεται ἀπό πολλούς, δορυφορούμενους τρόπον τινά, οἱ ὁποῖοι διάνυσαν πρίν ἀπό αὐτόν τόν ἀσκητικό βίο στή μονή τῶν Καρυῶν, ὅπως εἶπε σέ ἐκείνους πού τά ἔβλεπαν αὐτά. Ἀποκάλυψε ἐπίσης, ὅτι ἡ μονή αὐτή, ἡ ὁποία εἶναι γυναικεία, ὑπέστη ἐπιδρομή ἀπό τούς αἱμοχαρεῖς πειρατές κατά τό ἔτος 1235 μ.Χ. Κατά τήν ἐπιδρομή ἐκείνη ἀγωνίσθηκε μαζί μέ τίς ἄλλες μοναχές τόν ὑπέρ τοῦ Χριστοῦ καλό ἀγῶνα ἡ καταγόμενη ἀπό τήν Πελοπόννησο ἡγουμένη Ὀλυμπία καί ἡ ἀδελφή της Εὐφροσύνη. Ἡ Ὀλυμπία τελειώθηκε ἀθλητικῶς στίς 11 Μαΐου τοῦ ἔτους 1235, ἐμφανίσθηκε δέ μαζί μέ τόν μεγάλο καί θαυματουργό Ἅγιο Ραφαήλ.
Ὁ Ἅγιος Νικόλαος πέθανε μετά ἀπό βασανισμούς, ἀπό ἀνακοπή καρδιᾶς, δεμένος σέ ἕνα δένδρο.
Μαζί μέ τούς Ἁγίους συνάθλησε καί ἡ μόλις δώδεκα χρονῶν νεάνιδα Εἰρήνη, θυγατέρα τοῦ Βασιλείου, προεστοῦ τῆς Θέρμης, ἡ ὁποία καί ἐμφανίζεται μαζί τους. Αὐτή μαρτύρησε ὡς ἑξῆς: Οἱ ἀσεβεῖς ἀλλόθρησκοι τῆς ἀπέκοψαν τό ἕνα χέρι καί ἀκολούθως τήν ἔβαλαν σέ ἕνα πιθάρι καί κατέκαυσαν τήν ἁγνή αὐτή παρθένο, ὑπό τά βλέμματα τῶν δύστυχων γονέων της, οἱ ὁποῖοι καί θρηνοῦσαν γοερά γιά τόν φρικτό θάνατο τοῦ παιδιοῦ τους.
Μέ τούς Ἁγίους συνεμαρτύρησαν ὁ μνημονευθεῖς πατέρας τῆς Ἁγίας Εἰρήνης, Βασίλειος, ἡ σύζυγός του Μαρία, τό μόλις πέντε ἐτῶν παιδί τους Ραφαήλ, ἡ ἀνεψιά τους Ἑλένη, ὁ δάσκαλος Θεόδωρος καί ὁ ἰατρός Ἀλέξανδρος, τῶν ὁποίων τά ὀστά βρέθηκαν κοντά στούς τάφους τῶν Ἁγίων, μέσα σέ ξεχωριστούς τάφους. Τό μαρτύριό τους συνέβη τήν Τρίτη τῆς Διακαινησίμου, στίς 9 Ἀπριλίου τοῦ ἔτους 1463.
Ἔπειτα ἀπό θαυματουργικές ὑποδείξεις τῶν Ἁγίων Ραφαήλ, Νικολάου καί Εἰρήνης, ἔγινε γνωστή ἡ ὕπαρξη τῶν λειψάνων τους καί ὑποδείχθηκαν τά σημεῖα ὅπου βρίσκονταν οἱ τάφοι τους.
Το Ιστορικό των αποκαλύψεων - Λόφος των Καρυών http://www.agios-rafael.org/apokalipsi-1.html
Πηγή: http://www.synaxarion.gr/gr/index.aspx
Ἀπολυτίκιον. Ἦχος δ’. Ταχύ προκατάλαβε.
Ἐν Λέσβῳ, ἀθλήσαντες, ὑπέρ Χριστοῦ τοῦ Θεοῦ, αὐτήν ἡγιάσατε, τῇ τῶν Λειψάνων ὑμῶν, εὑρέσει μακάριοι. Ὅθεν ὑμᾶς τιμῶμεν, Ῥαφαήλ θεοφόρε, ἅμα σύν Νικολάῳ καί παρθένῳ Εἰρήνῃ, ὡς θείους ἡμῶν προστάτας καί πρέσβεις πρός Κύριον.
Ἕτερον Ἀπολυτίκιο τοῦ Ἁγίου Ραφαήλ. Ἦχος α’. Τῆς ἐρήμου πολίτης.
Τῆς Ἰθάκης τόν γόνον καί τῆς Λέσβου τό καύχημα, Ὁσιομαρτύρων τήν δόξαν Ῥαφαήλ εὐφημήσωμεν· ἀρτίως γάρ ἡμῖν φανερωθείς, ἰάματα πηγάζει τοῖς πιστοῖς, καί κατ’ ὄναρ καί καθ’ ὕπαρ ὑπερφυῶς, ὀπτάνεται τοῖς κράζουσι· δόξα τῷ δεδωκότι σοι ἰσχύν, δόξα τῷ σέ θαυμαστώσαντι, δόξα τῷ ἐκπληροῦντι διά σοῦ, ἡμῶν τά αἰτήματα.
Ἕτερον Ἀπολυτίκιον. Ἦχος δ’. Ταχύ προκατάλαβε.
Τοῦ θείου Λειψάνου σου, τῇ ἀνευρέσει σοφέ, ἡ Λέσβος πεπλήρωται, τῆς ἐκ Θεοῦ δαψιλῶς, δοθείσης σοι χάριτος· σύ γάρ Ὁσιομάρτυς, Ῥαφαήλ παραδόξως, φαίνῃ πλείστοις ἀνθρώποις, καί ἰάσεις παρέχεις· διό τοῖς θαυμασίοις σου, πιστοί εὐφραινόμεθα.
Κοντάκιον. Ἦχος δ’. Ὁ ὑψωθείς ἐν τῷ Σταυρῷ.
Οἱ ἐμφανῶς ὑπέρ Χριστοῦ ἠθληκότες, καί ὑπό γῆν χρόνοις πολλοῖς κεκρυμμένοι, ξενοπρεπῶς ἡμῖν ἐφανερώθησαν, Ῥαφαήλ Νικόλαος, καί Εἰρήνη ἡ θεία, καί οἱ συναθλήσαντες, μετ’ αὐτῶν θεοφρόνως, οὓς ὡς προστάτας καί θαυματουργούς, Ὁσιομάρτυρας, πάντες τιμήσωμεν.
Μεγαλυνάριον.
Τούς Ὁσιομάρτυρας τοῦ Χριστοῦ, Ῥαφαήλ τόν θεῖον, καί Νικόλαον τόν σεπτόν, ἅμα σύν Εἰρήνη, τῆς Λέσβου τούς προστάτας, ὡς πᾶσι βοηθοῦντας, ὕμνοις τιμήσωμεν.