Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Νεομάρτυρας ὁ Νάννος (29 Μαΐου)

15 Ἅγιος Νεομάρτυς Ἰωάννης ἢ Νάννος συνεπαρμένος ἀπό τήν μελέτη τῶν Βίων τῶν Ἁγίων καί Μαρτύρων καί κυριευμένος ἀπό ἐνθουσιασμό, πού ἐνισχυόταν ἀπό τό νεαρό τῆς ἡλικίας του, θέλησε νά εἰσέλθει καί αὐτός στό χορό τῶν Μαρτύρων. Ὁ μόνος τρόπος γιά τήν πραγματοποίηση τῆς ἐπιθυμίας του ἦταν νά ἀρνηθεῖ τήν πίστη του καί κατόπιν νά ἀποπλύνει τήν ἄρνησή του μέ τό αἷμα του, καθιστώντας μέ αὐτό τόν ἰδιότυπο τρόπο τόν ἑαυτό του ἐξ ἀρνησιχρίστων Νεομάρτυρα.
Ὁ πατέρας του, πού ὀνομαζόταν καί αὐτός Ἰωάννης, καταγόταν ἀπό τό Γυναικόκαστρο, χωριό πού βρίσκεται στήν κοιλάδα τοῦ Ἀξιοῦ, ἐνῶ ἡ μητέρα του Θωμαΐδα ἀπό τό χωριό Κολόβι, πού βρίσκεται κοντά στόν Πολύγυρο τῆς Χαλκιδικῆς. Καί οἱ δύο ὅμως ζοῦσαν στή Θεσσαλονίκη, ὅπου νυμφεύθηκαν καί ἔφεραν στόν κόσμο τά δυό τους παιδιά, τόν Θεόδωρο καί τόν Ἰωάννη, πού ἔλαβε αὐτό τό ὄνομα, διότι γεννήθηκε τήν παραμονή τῆς ἑορτῆς τοῦ Γενεθλίου τοῦ Τιμίου Προδρόμου· γιά νά διακρίνεται ὅμως ἀπό τόν πατέρα του, τόν φώναζαν Νάννο.

Ὁ πατέρας τοῦ Νάννου λοιπόν ἦταν ὑποδηματοποιός. Πρός ἐξοικονόμηση τῶν ἀναγκαίων πραγμάτων ἔφυγε ἀπό τήν Θεσσαλονίκη καί ἐγκαταστάθηκε στή Σμύρνη. Ὅταν ἀργότερα οἱ δύο υἱοί του μεγάλωσαν, τούς πῆρε κοντά του καί τούς ἔμαθε τήν τέχνη του.
Στή Σμύρνη ο νεαρός καί εὐσεβής Ἰωάννης περνοῦσε τίς ἡμέρες του ἐργαζόμενος, ἐνῶ τόν ἐλεύθερο χρόνο του τόν ἀφιέρωνε, μέ τήν βοήθεια τοῦ ἀδελφοῦ του, γιατί ὁ ἴδιος ἦταν ἀγράμματος, στήν μελέτη τῆς ἁγίας Γραφῆς καί Βίων Ἁγίων καί Μαρτύρων, μέ ἀποτέλεσμα νά ἀνάψει μέσα στήν καρδιά του ὁ πόθος τοῦ μαρτυρίου. Παρακινούμενος ἀπό αὐτή του τήν ἐπιθυμία προσποιήθηκε ὅτι θέλει νά προσέλθει στό Μωαμεθανισμό, ἔχοντας ὡς ἀπώτερο σκοπό τό μαρτύριο. Ἔτσι, ἐντελῶς ξαφνικά, στίς 3 Μαΐου τοῦ 1802, χωρίς νά φανερώσει τίποτε σέ κανέναν καί ἐνῶ εἶχε σταλεῖ ἀπό τόν πατέρα του σέ κάποια δουλειά, πῆγε καί παρουσιάσθηκε ἐνώπιον τῶν Τούρκων καί δήλωσε ὅτι θέλει νά προσχωρήσει στή θρησκεία τους. Ὁ πατέρας του, ἀνησυχώντας γιά τήν ἀργοπορία τοῦ υἱοῦ του καί φοβούμενος μήπως τοῦ συνέβη κάποιο κακό, ἄρχισε νά τόν ἀναζητᾶ μαζί μέ μερικούς συγγενεῖς του, ὁπότε καί πληροφορήθηκαν τήν ἐξωμοσία του. Ἔσπευσαν τότε ὅλοι μαζί νά τόν εὕρουν, γιά νά πληροφορηθοῦν τόν λόγο πού τόν ὁδήγησε σ’ αὐτήν τήν πράξη καί νά προσπαθήσουν νά τόν μεταπείσουν.
Δυστυχῶς ὅμως μάταια κόπιασαν, διότι οὔτε κἄν μπόρεσαν νά τόν πλησιάσουν, ἀφοῦ οἱ Τούρκοι πού τόν περιτριγύριζαν, μόλις τούς εἶδαν, τούς ἀπομάκρυναν βίαια ἀπό κοντά του. Ὁ Ἰωάννης, τοῦ ὁποίου ἡ σκέψη ἀπό τήν ἀρχή ἦταν προσηλωμένη στό μαρτύριο, θεωρώντας τήν ἄρνηση ὡς τό μόνο μέσο γιά τήν ἐπίτευξη τοῦ σκοποῦ του, προσπάθησε ἐπανειλημμένα νά γνωστοποιήσει τήν πρόθεσή του στούς συγγενεῖς του, χωρίς ὅμως νά τό καταφέρει, ἀφοῦ αὐτοί τόν ἀπέφευγαν πλέον ὡς ἀρνησίθρησκο. Ὅταν τέλος, μετά ἀπό πολλές προσπάθειες, ὁ πατέρας του πληροφορήθηκε κάποιες δηλώσεις του καί κατάλαβε ὅτι σκόπευε νά μαρτυρήσει, τοῦ ἔστειλε μήνυμα πώς ἡ δύναμη τοῦ Σταυροῦ ἀρκεῖ γιά νά τόν ἐνδυναμώσει στό ἔργο του.
Ὕστερα ἀπό αὐτό τό περιστατικό, στίς 25 Μαΐου καί ἡμέρα Κυριακή, ἐνδύθηκε μέ χριστιανικά ἐνδύματα, φόρεσε στό κεφάλι του τό τούρκικο κάλυμμα καί παρουσιάσθηκε καί πάλι στό κριτήριο τῶν Τούρκων, γιά νά ὁμολογήσει πλέον αὐτή τή φορά τή Χριστιανική του ἰδιότητα καί ὅτι τό ὄνομά του εἶναι Ἰωάννης καί ὄχι Μεχμέτ. Οἱ Τούρκοι ἔμειναν ἔκπληκτοι ἀπό τίς δηλώσεις του καί προσπάθησαν νά τόν μεταπείσουν. Τοῦ παρουσίασαν μάλιστα γιά νά τόν δελεάσουν μία πολύτιμη στολή καί πολλά χρήματα, πού θά γίνονταν δικά του, ἐάν ὁμολογοῦσε τόν Μωάμεθ ὡς Θεό. Ἔφθασαν δέ στό σημεῖο νά τοῦ προτείνουν νά δηλώσει ἐνώπιόν τους πώς παραμένει Τοῦρκος καί κατόπιν ἦταν ἐλεύθερος νά φύγει καί νά πάει ὅπου θέλει πιστεύοντας ὁ,τιδήποτε ἤθελε. Γι’ αὐτούς ἀρκοῦσε μόνο νά ἐξέλθει ἀπό τό δικαστήριο ὡς Μεχμέτης καί ὄχι ὡς Ἰωάννης. Παρ’ ὅλες ὅμως τίς ἑλκυστικές προτάσεις πού τοῦ ἔκαναν, δέν κατάφεραν νά κλονίσουν τό γενναῖο του φρόνημα καί νά τόν παρασύρουν στή γνώμη τους.
Κάποιος Τοῦρκος ἀγᾶς, βλέποντας τήν ὑπομονή τοῦ Ἰωάννου, πρότεινε κάποια λύση, σύμφωνα μέ τήν ὁποία ὁ Ἰωάννης θά παρέμενε Τοῦρκος εἴτε τό ἤθελε, εἴτε ὄχι· πρότεινε λοιπόν νά τόν στείλουν στό Ἀλγέρι μ’ ἕνα πλοῖο, τό πλήρωμα τοῦ ὁποίου ἀποτελεῖτο μόνο ἀπό Τούρκους. Ὁ Ἰωάννης, ἀκούγοντας αὐτήν τήν ἐκδοχή καί φοβούμενος μήπως ματαιωθεῖ κατ’ αὐτό τόν τρόπο τό μαρτύριο πού τόσο ἐπιθυμοῦσε, προφασίσθηκε ὅτι ἐπιθυμεῖ νά τοῦ δοθοῦν δύο ἡμέρες διορία, γιά νά σκεφθεῖ τίς προτάσεις τους. Οἱ Τούρκοι, πιστεύωντας πώς τελικά θά ὑποχωροῦσε ὁ Ἰωάννης, τοῦ παραχώρησαν τήν διορία πού τούς ζήτησε γιά νά ἀποφασίσει, χωρίς ὅμως νά σκεφθοῦν ὅτι ἕτσι θά ἔχαναν καί τήν εὐκαιρία νά τόν στείλουν μέ τό πλοῖο στό Ἀλγέρι.
Μετά τό τέλος τῆς δεύτερης ἡμέρας τόν κάλεσαν νά παρουσιασθεῖ στή συνέλευσή τους, γιά νά δώσει τήν τελική ἀπάντηση. Ὁ Ἰωάννης, ὁ ὁποῖος εἶχε βεβαιωθεῖ νωρίτερα γιά τήν ἀναχώρηση τοῦ πλοίου, δήλωσε πώς ὄχι μόνο δέν εἶχε μετανοιώσει, ἀλλά ἐπιθυμοῦσε τῶρα ἀκόμα περισσότερο τό μαρτύριο. Μή ἔχοντας πλέον ἄλλη ἐκλογή οἱ Τούρκοι, ἀποφάσισαν νά τόν θανατώσουν. Πρίν ὅμως ἀπό αὐτό θέλησαν νά ἐπιχειρήσουν ἄλλη μία φορά νά τόν μεταπείσουν. Γι’ αυτό κάλεσαν τόν πατέρα του, ὁ ὁποῖος, ἐπειδή φοβόταν, ἀρνήθηκε νά παρουσιασθεῖ, λέγοντας πώς δέν εἶχε πλέον καμία σχέση μαζί του.
Ἔτσι, στίς 29 Μαΐου τοῦ 1802 καί ἡμέρα Πέμπτη, ὁ Ἰωάννης ὁδηγήθηκε στό Σοάν Παζάρι, τόπο τῶν θανατικῶν ἐκτελέσεων. Πλῆθος λαοῦ εἶχε συγκεντρωθεῖ, γιά νά παρακολουθήσει τό μαρτύριό του, ὄχι μόνο Χριστιανοί ἀλλά καί πολλοί Τοῦρκοι, Φράγκοι καί Ἀρμένιοι, πού ἔμειναν ἔκπληκτοι ἀπό τή γενναιότητα καί τό θάρρος τοῦ Μάρτυρος.
Μετά τόν ἀποκεφαλισμό του πολλοί Χριστιανοί προσπάθησαν νά ἐξαγοράσουν κάτι δικό του, γιά νά τό ἔχουν ὡς φυλακτό. Κατ’ αὐτό τόν τρόπο οἱ Τοῦρκοι συγκέντρωσαν πάνω ἀπό 3.000 γρόσια· ἔφθασαν μάλιστα στό σημεῖο νά θέλουν νά ἀκρωτηριάσουν τόν Μάρτυρα, γιά νά κερδίσουν περισσότερα. Τότε κάποιος εὐλαβής Χριστιανός ἀπό τήν Μόσχα, ὀνομαζόμενος Παναγιώτης Παναγιωτόπουλος, γιά νά ἀποφευχθεῖ ἡ κατατεμάχιση τοῦ τιμίου λειψάνου τοῦ Νεομάρτυρος, ἐπιχείρησε νά τό ἐξαγοράσει, πράγμα πού κατόρθωσε δωροδοκώντας τόν κριτή, πού ἦταν φίλος του, καί τόν ἔπαρχο, καί ἔτσι τοῦ ἐπέτρεψαν νά παραλάβει τό ἱερό λείψανο καί νά τό ἐνταφιάσει.

Πηγή: http://www.synaxarion.gr/gr/index.aspx