«Ἀγαπᾶτε τούς ἐχθρούς ὑµῶν»
ύσκολα πράγµατα µας ζητάει ο Χριστός, ίσως θα πει κανείς, όταν ακούσει αυτόν τον λόγο του Χριστού στο σημερινό Ευαγγέλιο. Δύσκολα, ναι, αλλά όχι και ακατόρθωτα. Δύσκολος είναι ο δρόµος του Χριστού, αγαπητοί µου αδελφοί, ανηφορικός, πετρώδης. Το είπε ο ίδιος ο Χριστός: «Ὅτι στενή ἡ πύλη καί τεθλιµµένη ἡ ὁδός ἡ ἁπάγουσα εἰς τήν ἄνω ζωήν»
Και όσα µας λέει ο Χριστός και Θεός µας, µπορεί να µας φαίνονται δύσκολα στην αρχή, αλλά αυτά είναι, που θα µας οδηγήσουν στην σωτηρία, στην αιώνια ζωή. «Αγαπάτε τους εχθρούς σας» µας φωνάζει η εντολή του Χριστού σήµερα. Δύσκολο πράγµα να αγαπήσεις τους εχθρού σου. Δύσκολο, διότι χρειάζεται να παλέψεις και να νικήσεις το φοβερό πάθος της εκδικήσεως, της μνησικακίας και της οργής. Δύσκολο, διότι χρειάζεται να παλέψεις και να νικήσεις το δαίµονα του µίσους. Και όχι µόνο αυτό. Να βάλεις στην καρδιά σου, εκεί που πρώτα ήταν η εκδίκηση, η µνησικακία, και η οργή, την συγγνώµη και την καλοσύνη.
Εκεί, που πρώτα ήταν το µίσος, να βάλεις την αγάπη. Να αγαπήσεις τους εχθρούς σου µε αγάπη πραγματική, σαν αυτή, που έδειξε ο Χριστός µας στους δικούς Του εχθρούς, αγάπη όχι υποκριτική, όχι ψεύτικη, όχι επιφανειακή. Δύσκολο πράγµα αυτό βέβαια, αλλά γίνεται εύκολο µε την βοήθεια του Θεού και µε την Θεία Χάρη. Διότι σε αυτή την µεγάλη νίκη, που λέγεται «αγάπη στόν εχθρό σου» θα προσευχηθείς να νικήσεις. Να νικήσεις τον κακό εαυτό σου, το πάθος, τον δαίµονα. Και ο Χριστός θα σε ενισχύσει, θα κάνη εύκολο εκείνο, που σου φαίνεται δύσκολο, θα κάνη δυνατό, εκείνο που σου φαίνεται αδύνατο.
Διότι «Τά ἀδύνατα παρά ἀνθρώποις δυνατά παρά τῷ Θεῷ ἐστί». Ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος σε ένα ωραίο λόγο του για την µνησικακία γράφει τα εξής: «Τίποτε άλλο δεν µισεί και δεν αποστρέφεται ο Θεός, όπως τον άνθρωπο τον µνησίκακο και αυτόν, που διατηρεί στην ψυχή του οργή. Πώς, αλήθεια, θέλεις για σ’ ένα ο Χριστός να είναι ήµερος και πράος; Ενώ εσύ ο ίδιος γίνεσαι για τον συνάνθρωπό σου φοβερός και χωρίς καµμία συγγνώµη; Σε έβρισε ο συνάνθρωπός σου; Και συ βρίζεις τον Θεό πολλές φορές. Και είναι ίσα ο συνάνθρωπος και ο Θεός; Ο συνάνθρωπός σου ίσως σε έβρισε από κάποιο πάθηµά του και από κάποια αδικία και από κάποιο θυµό, εσύ όµως βρίζεις τον Θεό, ενώ δεν αδικήθηκες, ούτε επηρεάσθηκες από τίποτε, αλλά αντιθέτως ευεργετείσαι από εκείνον καθηµερινώς».
Η αγάπη, µας λέει σήµερα ο Χριστός, στο ιερό ευαγγέλιο που διαβάσαμε, πρέπει να είναι τελεία. Να µήν είναι συναλλαγή. Να µήν περιµένης ανταπόδωση. Να µην υπάρχει για το «δοῦναι καί λαβεῖν» Μου έδωσες αγάπη, θα σου δώσω και εγώ. Όχι, λέει ο Χριστός. Να αγαπάς, να βοηθάς, να σώζεις, να ευεργετείς, χωρίς να περιµένεις ότι θα πάρης πίσω ότι τώρα προσφέρεις, ή ότι οι άνθρωποι, που ευεργετείς θα σου το ανταποδώσουν.
Όχι αγάπη συµφεροντολογική, ένοχη και αµαρτωλή. Ο πρώτος, που αγάπησε τους εχθρούς Του, αφού πρώτα τους συγχώρησε, είναι ο ίδιος Χριστός µας. Και προσευχήθηκε για αυτούς µε εκείνα τα ωραία λόγια: «Πάτερ ἄφες αὐτοῖς∙ οὐ γάρ οἴδασι τί ποιοῦσι» δηλαδή Πατέρα συγχώρεσέ τους διότι δεν ξέρουν τι κάνουν και τι λένε. Κοντά στον Αρχηγό της συγγνώµης όλοι οι οπαδοί Του, όλοι οι άγιοι είχαν µέσα στην καρδιά τους ακοίµητη, άσβηστη την αγάπη για τους εχθρούς τους. Αυτή η αγάπη έκαιγε όλα τα αγκάθια του εγωϊσµού, του µίσους και τής µνησικακίας.
Ας θυµηθούµε, αγαπητοί µου αδελφοί, τον Πρωτοµόρτυρα και Αρχιδιάκονο Στέφανο, που ενώ τον πετροβολούσαν, εκείνος συγχωρούσε τους δηµίους του. Ας θυµηθούµε τον Άγιο Διονύσιο Ζακύνθου, ο οποίος συγχώρεσε και προστάτευσε τον φονιά του αδελφού του. Και ας παρουµε και εµείς από σήµερα και πέρα την αγία, ηρωϊκή απόφαση: Να σβήσουµε την µνησικακία, δηλαδή να µήν θυµώµαστε το κακό, που µας έκαναν. Να αναλογιζόµαστε πόσο συγχωρεί εµάς ο Θεός. Να συγχωρούµε από καρδιάς τα ανθρώπινα σφάλµατα.
Να καταλάβουµε ότι πίσω από τα πρόσωπα της έχθρας και πίσω από το ίδιο µας το µίσος κρύβεται ο σατανάς. Να προσευχόµαστε ειδικά για τους εχθρούς µας, για αυτούς που μας πίκραναν για αυτούς που μας αδίκησαν ή στεναχώρησαν ή μας κατηγόρισαν. Και τότε πιά, θα µπορέσουµε να αγαπήσουµε τους εχθρούς µας, να ειρηνεύσουµε και να σωθούµε. Αμήν