ήν ἡμέρα αὐτή τελοῦμε τήν προσκύνηση τῆς ἁλυσίδας μέ τήν ὁποία ἔδεσε τόν Ἁγιο Ἀπόστολο Πέτρο, καί τόν ἔριξε στήν φυλακή ὁ τετράρχης Ἡρώδης, σύμφωνα μέ τήν ἐξιστόρηση τοῦ Εὐαγγελιστοῦ Λουκᾶ στίς Πράξεις τῶν Ἀποστόλων (ιβ΄ 1-19).
Ὁ Ἡρώδης ἔβαλε τούς Ἰουδαίους καί συνέλαβαν τόν Ἀπόστολο Πέτρο κατά τίς ἡμέρες τῆς ἑορτῆς τῶν ἀζύμων. Καί ὅταν τόν ἔπιασε, τόν ἔβαλε στήν φυλακή. Τή νύκτα, πρίν τήν ἡμέρα κατά τήν ὁποία ὁ Ἡρώδης ἔμελλε νά τόν παρουσιάσει στόν λαό, ὁ Ἀπόστολος Πέτρος κοιμόταν μεταξύ δύο στρατιωτῶν καί φρουροί φύλαγαν μπροστά στό κελί του. Ξαφνικά, ἦλθε Ἄγγελος Κυρίου καί ἔλαμψε φῶς στό κελί. Ἀφοῦ κτύπησε τήν πλευρά τοῦ Πέτρου, τόν ξύπνησε καί τοῦ εἶπε: «Σήκω γρήγορα», ἐνώ ταυτόχρονα ἔπεσαν οἱ ἁλυσίδες ἀπό τά χέρια του.
Κάποιοι εὐσεβεῖς Χριστιανοί διαφύλαξαν αὐτή τήν ἁλυσίδα διαδοχικά ἀπό γενεά σέ γενεά, μέχρι πού τήν μετέφεραν στήν Κωνσταντινούπολη καί τήν ἐναπέθεσαν στό ναό τοῦ Ἁγίου Πέτρου, πού βρίσκεται μέσα στή μεγάλη Ἐκκλησία, ὅπου ἐτελεῖτο καί ἡ Σύναξη τοῦ Ἀποστόλου.
Πηγή: http://www.synaxarion.gr/gr/index.aspx
Ἀπολυτίκιον. Ἦχος δ’.
Τήν Ῥώμην μή λιπών, πρός ἡμᾶς ἐπεδήμησας, δι’ ὧν ἐφόρεσας τιμίων Ἁλύσεων, τῶν Ἀποστόλων πρωτόθρονε· ἃς ἐν πίστει προσκυνοῦντες δεόμεθα, ταῖς πρός Θεόν πρεσβείαις σου, δώρησαι ἡμῖν τό μέγα ἔλεος.
Κοντάκιον. Ἦχος β’. Τά ἄνω ζητῶν.
Ἡ πέτρα Χριστός, τήν πέτραν τῆς πίστεως, δοξάζει φαιδρῶς, τῶν Μαθητῶν τόν πρωτόθρονον· συγκαλεῖ γάρ ἅπαντας, ἑορτάσαι Πέτρου τά θαύματα, τῆς τιμίας Ἁλύσεως, καί νέμει πταισμάτων τήν συγχώρησιν.
Μεγαλυνάριον.
Σύνδησον ἀγάπῃ εἰλικρινεῖ, Πέτρε κορυφαῖε, ὁ φιλήσας Χριστόν θερμῶς, τούς τήν Ἅλυσίν σου σεμνῶς ἀσπαζομένους, Ἀπόστολε θεόπτα, καί σέ δοξάζοντας.
Πράξεις Αποστόλων (ιβ΄ 1-19)
Κατ’ ἐκεῖνον τόν καιρόν, ἐπέβαλεν Ἡρῴδης ὁ βασιλεύς τάς χεῖρας κακῶσαί τινας τῶν ἀπό τῆς ἐκκλησίας. Ἀνεῖλε δέ Ἰάκωβον τόν ἀδελφόν Ἰωάννου μαχαίρᾳ. Καί ἰδών ὅτι ἀρεστόν ἐστι τοῖς Ἰουδαίοις, προσέθετο συλλαβεῖν καί Πέτρον· ἦσαν δέ αἱ ἡμέραι τῶν ἀζύμων· ὃν καί πιάσας ἔθετο εἰς φυλακήν, παραδούς τέσσαρσι τετραδίοις στρατιωτῶν φυλάσσειν αὐτόν, βουλόμενος μετά τό πάσχα ἀναγαγεῖν αὐτόν τῷ λαῷ.
Ὁ μέν οὖν Πέτρος ἐτηρεῖτο ἐν τῇ φυλακῇ· προσευχή δέ ἦν ἐκτενής γινομένη ὑπό τῆς ἐκκλησίας πρός τόν Θεόν ὑπέρ αὐτοῦ. Ὅτε δέ ἔμελλεν αὐτόν προάγειν ὁ Ἡρῴδης, τῇ νυκτί ἐκείνῃ ἦν ὁ Πέτρος κοιμώμενος μεταξύ δύο στρατιωτῶν δεδεμένος ἁλύσεσι δυσί, φύλακές τε πρό τῆς θύρας ἐτήρουν τήν φυλακήν.
Καί ἰδού ἄγγελος Κυρίου ἐπέστη καί φῶς ἔλαμψεν ἐν τῷ οἰκήματι· πατάξας δέ τήν πλευράν τοῦ Πέτρου ἤγειρεν αὐτόν λέγων. Ἀνάστα ἐν τάχει· καί ἐξέπεσον αὐτοῦ αἱ ἁλύσεις ἐκ τῶν χειρῶν. Εἶπέ τε ὁ ἄγγελος πρός αὐτόν· περίζωσαι καί ὑπόδησαι τά σανδάλιά σου. Ἐποίησε δέ οὕτω. Καί λέγει αὐτῷ· περιβαλοῦ τό ἱμάτιόν σου καί ἀκολούθει μοι. Καί ἐξελθών ἠκολούθει αὐτῷ, καί οὐκ ᾔδει ὅτι ἀληθές ἐστι τό γινόμενον διά τοῦ ἀγγέλου, ἐδόκει δέ ὅραμα βλέπειν.
Διελθόντες δέ πρώτην φυλακήν καί δευτέραν ἦλθον ἐπί τήν πύλην τήν σιδηρᾶν τήν φέρουσαν εἰς τήν πόλιν, ἥτις αὐτομάτη ἠνοίχθη αὐτοῖς, καί ἐξελθόντες προῆλθον ρύμην μίαν, καί εὐθέως ἀπέστη ὁ ἄγγελος ἀπ᾿ αὐτοῦ.
Καί ὁ Πέτρος γενόμενος ἐν ἑαυτῶ εἶπε· νῦν οἶδα ἀληθῶς ὅτι ἐξαπέστειλε Κύριος τόν ἄγγελον αὐτοῦ καί ἐξείλετό με ἐκ χειρός Ἡρῴδου καί πάσης τῆς προσδοκίας τοῦ λαοῦ τῶν Ἰουδαίων. Συνιδών τε ἦλθεν ἐπί τήν οἰκίαν Μαρίας τῆς μητρός Ἰωάννου τοῦ ἐπικαλουμένου Μάρκου, οὗ ἦσαν ἱκανοί συνηθροισμένοι καί προσευχόμενοι. Κρούσαντος δέ αὐτοῦ τήν θύραν τοῦ πυλῶνος προσῆλθε παιδίσκη ὑπακοῦσαι ὀνόματι Ρόδη, καί ἐπιγνοῦσα τήν φωνήν τοῦ Πέτρου, ἀπό τῆς χαρᾶς οὐκ ἤνοιξε τόν πυλῶνα, εἰσδραμοῦσα δέ ἀπήγγειλεν ἑστάναι τόν Πέτρον πρό τοῦ πυλῶνος. Οἱ δέ πρός αὐτήν εἶπον· μαίνῃ. Ἡ δέ διισχυρίζετο οὕτως ἔχειν. Οἱ δέ ἔλεγον· ὁ ἄγγελος αὐτοῦ ἐστιν.
Ὁ δέ Πέτρος ἐπέμενε κρούων. ἀνοίξαντες δέ εἶδον αὐτόν καί ἐξέστησαν. Κατασείσας δέ αὐτοῖς τῇ χειρί σιγᾶν διηγήσατο αὐτοῖς πῶς ὁ Κύριος ἐξήγαγεν αὐτόν ἐκ τῆς φυλακῆς, εἶπε δέ· ἀπαγγείλατε Ἰακώβῳ καί τοῖς ἀδελφοῖς ταῦτα. Καί ἐξελθών ἐπορεύθη εἰς ἕτερον τόπον.
Γενομένης δέ ἡμέρας ἦν τάραχος οὐκ ὀλίγος ἐν τοῖς στρατιώταις, τί ἄρα ὁ Πέτρος ἐγένετο. Ἡρῴδης δέ ἐπιζητήσας αὐτόν καί μή εὑρών, ἀνακρίνας τούς φύλακας ἐκέλευσεν ἀπαχθῆναι, καί κατελθών ἀπό τῆς Ἰουδαίας εἰς τήν Καισάρειαν διέτριβεν.
Απόδοση στη νεοελληνική:
Κατ’ ἐκεῖνον τόν καιρόν, ὁ Ἡρώδης ὁ βασιλεύς ἔβαλε τά χέρια του σέ μερικούς πού ἀνῆκαν εἰς τήν ἐκκλησίαν διά νά τούς κακοποιήσῃ. Ἐφόνευσε μέ μάχαιραν τόν Ἰάκωβον, τόν ἀδελφόν τοῦ Ἰωάννου. Καί ὅταν εἶδε ὅτι αὐτό ἐπροξένησε εὐχαρίστησιν εἰς τούς Ἰουδαίους, ἐπροχώρησε νά συλλάβῃ καί τόν Πέτρον· ἦσαν δέ τότε αἱ ἡμέραι τῆς ἑορτῆς τῶν ἀζύμων. Καί ὅταν τόν ἔπιασε, τόν ἔβαλε εἰς τήν φυλακήν καί τόν παρέδωκε σέ τέσσερις τετράδες στρατιωτῶν, διά νά τόν φυλάττουν, διότι ἤθελε νά τόν παρουσίασῃ εἰς τόν λαόν μετά τό Πάσχα.
Καί ἔτσι ὁ Πέτρος ἐκρατεῖτο εἰς τήν φυλακήν ἀλλ’ ἐγίνετο ἀπό τήν ἐκκλησίαν ἔνθερμη προσευχή γι’ αὐτόν εἰς τόν Θεόν. Τήν νύχτα πρό τῆς ἡμέρας, κατά τήν ὁποίαν ἔμελλε ὁ Ἡρώδης νά τόν παρουσιάσῃ, ὁ Πέτρος, δεμένος μέ δύο ἁλυσίδες, ἐκοιμότανε μεταξύ δύο στρατιωτῶν, καί φρουροί ἐμπρός στήν πόρτα ἐφύλατταν τήν φυλακήν.
Αἴφνης ἦλθε ἄγγελος Κυρίου καί ἔλαμψε φῶς εἰς τό κελλί. Ἀφοῦ ἐκτύπησε τήν πλευράν τοῦ Πέτρου, τόν ἐξύπνησε καί τοῦ εἶπε, «Σήκω γρήγορα». Καί ἔπεσαν οἱ ἁλυσίδες ἀπό τά χέρια του. Καί ὁ ἄγγελος τοῦ εἶπε, «Ζώσου καί φόρεσε τά σανδάλια σου». Καί τό ἔκανε. Ὕστερα τοῦ εἶπε, «Φόρεσε τόν μανδύα σου καί ἀκολούθησέ με». Καί ἐβγῆκε ἔξω καί τόν ἀκολούθησε καί δέν εἶχε συνείδησιν ὅτι εἶναι ἀληθινόν ἐκεῖνο πού ἐγίνετο διά τοῦ ἀγγέλου, ἀλλ’ ἐνόμισε ὅτι βλέπει ὅραμα. Ἐπέρασαν τό πρῶτον φυλάκιον καί τό δεύτερον, καί ἐφθασαν εἰς τήν πύλην τήν σιδηρᾶν πού ὡδηγοῦσε εἰς τήν πόλιν καί ἡ ὁποία μόνη της ἄνοιξε διά νά περάσουν. Ἀφοῦ ἐβγῆκαν, ἐπροχώρησαν σ’ ἕνα στενό δρόμο, καί ἀμέσως ὁ ἄγγελος τόν ἄφησε.
Ὅταν συνῆλθε ὁ Πέτρος εἶπε, «Τώρα καταλαβαίνω ὅτι ἀληθινά ἔστειλε ὁ Κύριος τόν ἄγγελόν του καί μέ ἔσωσε ἀπό τό χέρι τοῦ Ἡρώδη καί ἀπό κάθε τι πού ἐπερίμενε ὁ Ἰουδαϊκός λαός». Καί ὅταν ἀνεγνώρισε αὐτό, ἐπῆγε εἰς τό σπίτι τῆς Μαρίας, τῆς μητέρας τοῦ Ἰωάννου, ὁ ὁποῖος ὀνομάζεται καί Μᾶρκος, ὅπου ἦσαν ἀρκετοί μαζεμένοι καί προσηύχοντο. Ὅταν ἐκτύπησε τήν ἐξωτερική πόρτα, ἦλθε μιά ὑπηρέτρια, ὅπου ὠνομάζετο Ρὀδη, διά νά ἰδῇ ποιός ἦτο, καί ὅταν ἀνεγνώρισε τήν φωνήν τοῦ Πέτρου, ἀπό τήν χαράν της δέν ἄνοιξε τήν πόρτα, ἀλλά ἔτρεξε μέσα καί τούς εἶπε ὅτι ὁ Πέτρος ἦτο ἔξω εἰς τήν πόρτα. Αὐτοί τῆς εἶπαν, «Εἶσαι τρελλή». Ἀλλ’ ἐκείνη ἐπέμενε ὅτι ἔτσι ἔχουν τά πράγματα. Τότε αὐτοί εἶπαν, «Θά εἶναι ὁ ἄγγελός του».
Ὁ Πέτρος ἐξακολουθοῦσε νά κτυπᾷ. Ὅταν δέ ἄνοιξαν, τόν εἶδαν καί ἐξεπλάγησαν. Αφοῦ τούς ἔκανε μέ τό χέρι νεῦμα νά σιγήσουν, τούς διηγήθηκε πῶς ὁ Κύριος τόν ἔβγαλε ἀπό τήν φυλακήν καί εἶπε, «Ἀναγγείλατε αὐτό εἰς τόν Ἰάκωβον καί εἰς τούς ἀδελφούς». Ὕστερα ἔφυγε καί ἐπῆγε εἰς ἄλλον τόπον.
Ὅταν ἐξημέρωσε, ἐθορυβήθησαν πολύ οἱ στρατιῶται περί τοῦ τί ἆραγε νά ἔγινε ὁ Πέτρος. Ὁ δέ Ἡρώδης ἀφοῦ τόν ἐζήτησε καί δέν τόν εὑρῆκε, ἀνέκρινε τούς φρουρούς καί διέταξε νά ὁδηγηθοῦν πρός ἐκτέλεσιν, αὐτός δέ κατέβηκε ἀπό τήν Ἰουδαίαν καί παρέμενε εἰς τήν Καισάρειαν.
