ύμφωνα μέ τόν Σ. Εὐστρατιάδη ἡ βιογραφία τοῦ Ὁσίου Παύλου, πού βρίσκεται στό Νέον Ἐκλόγιον, εἶναι τελείως φανταστική.
Σ’ αὐτό φέρεται σάν γιός τοῦ Βασιλιά Μιχαήλ Α’ τοῦ Ραγκαβέ (811 – 813) καί τῆς θυγατέρας τοῦ αὐτοκράτορα Νικηφόρου τοῦ Γενικοῦ. Εὐνουχίστηκε σέ παιδική ἡλικία καί ἔφτασε σέ μεγάλα ὕψη φιλοσοφίας. Ἀπαρνήθηκε τόν κόσμο καί πῆγε στό Ἅγιον Ὄρος, ὅπου ἔκτισε τή Μονή Ξηροποτάμου, τῆς ὁποίας καί ἔγινε ἡγούμενος. Ἡ ἁγιορείτικη παράδοση ὅμως, τόν θέλει σύγχρονο τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου, ἱδρυτή τῆς Λαύρας.
Στή Μονή Ξηροποτάμου σώζονται ἕξι Κανόνες τοῦ Ὁσίου Παύλου στούς Ἁγίους 40 μάρτυρες, Κανόνας ἰαμβικός στόν τίμιο σταυρό καί λόγος στά Εἰσόδια τῆς Θεοτόκου.
Πηγή: http://www.synaxarion.gr/gr/index.aspx
Ἀπολυτίκιο. Ἦχος πλ. α’. Τόν συνάναρχον Λόγον.
Βασιλείου ἀξίας ἀνταλλαξάμενος, τόν θεοΰφαντον τρίβωνα τῆς ὁσίας ζωῆς, ὡς ἀστήρ ἑωθινός ἐν Ἄθῳ ἔλαμψας, καί ὁδηγεῖς φωτιστικῶς, Μοναζόντων τούς χορούς, πρός κτῆσιν τήν τῶν κρειττόνων, Παῦλε Πατέρων ἀκρότης, καί πρεσβευτά ἡμῶν πρός Κύριον.
Κοντάκιον. Ἦχος δ’. Ἐπεφάνης σήμερον.
Ὡς ἀνάκτων βλάστημα, Παῦλε θεόφρον, κληρονόμος ἄξιος, καί υἱός ὤφθης εὐκλεής, τοῦ οὐρανίου Παντάνακτος, δι’ ἰσαγγέλου ζωῆς Πάτερ Ὅσιε.
Μεγαλυνάριον.
Ὤφθης βασιλείας τῶν οὐρανῶν, ὡς ἀνάκτων γόνος, κληρονόμος δι’ ἀρετῶν· σύ γάρ Πάτερ Παῦλε, ἀγγελικῶς βιώσας, τῆς ὑπέρ νοῦν εὐκλείας, λαμπρῶς ἠξίωσαι.
Βασιλείου ἀξίας ἀνταλλαξάμενος, τόν θεοΰφαντον τρίβωνα τῆς ὁσίας ζωῆς, ὡς ἀστήρ ἑωθινός ἐν Ἄθῳ ἔλαμψας, καί ὁδηγεῖς φωτιστικῶς, Μοναζόντων τούς χορούς, πρός κτῆσιν τήν τῶν κρειττόνων, Παῦλε Πατέρων ἀκρότης, καί πρεσβευτά ἡμῶν πρός Κύριον.
Κοντάκιον. Ἦχος δ’. Ἐπεφάνης σήμερον.
Ὡς ἀνάκτων βλάστημα, Παῦλε θεόφρον, κληρονόμος ἄξιος, καί υἱός ὤφθης εὐκλεής, τοῦ οὐρανίου Παντάνακτος, δι’ ἰσαγγέλου ζωῆς Πάτερ Ὅσιε.
Μεγαλυνάριον.
Ὤφθης βασιλείας τῶν οὐρανῶν, ὡς ἀνάκτων γόνος, κληρονόμος δι’ ἀρετῶν· σύ γάρ Πάτερ Παῦλε, ἀγγελικῶς βιώσας, τῆς ὑπέρ νοῦν εὐκλείας, λαμπρῶς ἠξίωσαι.
