Ἅγιος Ὁσιομάρτυς Λουκᾶς γεννήθηκε στήν Ἀνδριανούπολη τῆς Θράκης καί οἱ γονεῖς του ὀνομάζονταν Ἀθανάσιος καί Δομνίτσα. Σέ ἡλικία ἕξι ἐτῶν ὀρφάνεψε ἀπό πατέρα καί παραδόθηκε ἀπό τήν μητέρα του σέ κάποιο Ζαγοραῖο, μετά τοῦ ὁποίου ἐγκαταστάθηκε στήν Κωνσταντινούπολη. Σέ ἡλικία δεκατριῶν ἐτῶν, μετά ἀπό κάποιο ἄτυχο περιστατικό φιλονικίας μέ κάποιον τουρκόπαιδα, ἀναγκάστηκε νά ἀλλαξοπιστήσει καί νά γίνει Μωαμεθανός. Ἐπειδή ἔνιωθε τύψεις συνειδήσεως, ἔφυγε κρυφά ἀπό τό σπίτι τοῦ Τούρκου ἀφέντη του καί μετά ἀπό πολλή περιπλάνηση, ἀφοῦ ἦλθε στή Σμύρνη καί ἀπό ἐκεῖ στή Θήρα, ἔφθασε στό Ἅγιον Ὄρος. Ἐκεῖ παρέμεινε ἀρκετό καιρό διερχόμενος μονές καί σκῆτες. Στό τέλος ἐκάρη μοναχός στή μονή Σταυρονικήτα.
Φλεγόμενος ἀπό τόν πόθο τοῦ μαρτυρίου, ὁ Λουκᾶς ἀναχώρησε τόν μῆνα Μάρτιο τοῦ 1802, ἀπό τό Ἅγιον Ὄρος καί μετέβη στή Μυτιλήνη. Παρουσιάσθηκε στόν κριτή τῆς πόλης, ἔλεγξε μέ θάρρος τή μωαμεθανική θρησκεία καί κήρυξε τήν πίστη του στόν Χριστό. Καί παρά τίς κολακεῖες καί τίς ἀπειλές, ὁ Μάρτυς παρέμεινε στερεωμένος στήν πατρώα εὐσέβεια.
Ὁδηγούμενος πρός τήν οἰκία τοῦ Ναζήρη, συνάντησε τόν Μητροπολίτη Μυτιλήνης, πού ὁδηγοῦνταν καί αὐτός πρός τό κριτήριο. Ὁ Ἅγιος ἔσκυψε τήν κεφαλή του καί ζήτησε τήν εὐλογία καί τίς προσευχές τοῦ Ἀρχιερέως. Οἱ Τοῦρκοι, μόλις τό εἶδαν αὐτό, ἐξεμάνησαν καί τόν ἔδειραν ἀνηλεῶς. Παρά τόν ἐπικείμενο φόβο καί τήν ἀπειλούμενη γενική σφαγή ὁ Ἐπίσκοπος διέταξε νά γίνει δέηση σέ ὅλους τούς ναούς ὑπέρ τοῦ δούλου τοῦ Θεοῦ, Λουκᾶ.
Ὁ Ἅγιος, μόλις παρουσιάσθηκε ἐνώπιον τοῦ Ναζήρη καί ἐνώπιον πλήθους Τούρκων, ὁμολόγησε καί πάλι τήν πίστη του στόν Χριστό. Μετά τήν ἀνάκριση, τοῦ δόθηκε τριήμερη προθεσμία, γιά νά σκεφθεῖ καί νά ἀποφασίσει. Ὅταν πέρασαν οἱ τρεῖς ἡμέρες καί ἐξέπνευσε ἡ προθεσμία, ὁ Ἅγιος Λουκᾶς συνέχισε νά παραμένει ἀμετακίνητος στήν Ὀρθόδοξη πίστη. Γι’ αὐτό καταδικάσθηκε στόν διά ἀπαγχονισμοῦ θάνατο.
Τό ἱερό λείψανό του παρέμεινε τρεῖς ἡμέρες στήν ἀγχόνη καί μετά ταῦτα τό ἔριξαν στή θάλασσα.
Πηγή: http://www.synaxarion.gr/gr/index.aspx
Ἀπολυτίκιον. Ἦχος δ’. Ταχύ προκατάλαβε.
Ὁσίων ἰσότιμος, καί Ἀθλητῶν κοινωνός, ὑστέροις ἐν ἔτεσιν, ἐν ἀμφοτέροις Χριστόν, δοξάσας γεγένησαι· ὅθεν ἡ τῆς Προγόνου, τοῦ Χριστοῦ σεπτή Σκήτη, χαίρει Ὁσιομάρτυς, τῇ ἁγίᾳ σου δόξῃ, καί πόθῳ μακαρίζει σε, Λουκᾶ παμμακάριστε.
Κοντάκιον. Ἦχος δ’. Ἐπεφάνης σήμερον.
Τόν Χριστόν ἐδόξασας ἐσχάτοις χρόνοις, τῇ στερρᾷ ἀθλήσει σου, καταβαλών τόν δυσμενῆ· διό σοι χαῖρε κραυγάζομεν, Ὁσιομάρτυς Λουκᾶ παναοίδιμε.
Μεγαλυνάριον.
Χαίροις τῶν Ὁσίων ὁ μιμητής, καί τῶν Ἀθλοφόρων, ἰσοστάσιος ἐν παντί· χαίροις ὁ τῆς δόξης, Χριστοῦ κατατρυφήσας, Λουκᾶ Ὁσιομάρτυς, ἀθλήσας ἄριστα.
