Ἅγιος Μάρτυς Πολύευκτος ἔζησε κατά τήν ἐποχή τῶν αὐτοκρατόρων Δεκίου (249 – 251 μ.Χ.) καί Οὐαλεριανοῦ (251 – 259 μ.Χ.). Ὅταν κηρύχθηκε ὁ διωγμός κατά τῶν Χριστιανῶν καί αὐτοί διετάχθησαν νά ἐπιστρέψουν στήν εἰδωλολατρία, ὑπῆρξε ὁ πρῶτος πού μαρτύρησε γιά τόν Χριστό στή Μελιτηνή τῆς Ἀρμενίας, ὅπου ἐκτελοῦσε τά στρατιωτικά του καθήκοντα.
Ὁ Ἅγιος Πολύευκτος, χωρίς νά δειλιάσει, διεκήρυξε μέ παρρησία τήν πίστη του στόν Χριστό καί μέ Πνευματική ἀνδρεία συνέτριψε τά εἴδωλα πού λάτρευαν οἱ ἐθνικοί. Οἱ παραινέσεις τοῦ πεθεροῦ του, καθώς καί οἱ θρηνώδεις κραυγές τῆς γυναίκας του, δέν τόν κλόνισαν καθόλου. Παρέμεινε σταθερός στήν ὁμολογία του, γεγονός πού ἐπιβεβαίωσε καί στόν Μάρτυρα Νέαρχο, τόν φίλο του, πού φοβόταν μήπως ἀπό τά βασανιστήρια ἀρνηθεῖ τόν Χριστό. Ἔτσι, λοιπόν, ὁ Ἅγιος Πολύευκτος μαρτύρησε διά ξίφους.
Ἡ Σύναξη τοῦ Ἁγίου Μάρτυρος Πολυεύκτου ἐτελεῖτο στό σεπτό ναό πού ἀνήγειραν οἱ πιστοί στόν τόπο τοῦ μαρτυρίου του, πού ἔκειτο κοντά στήν περιοχή τοῦ Φιλαδελφίου καί τοῦ Ταύρου Κωνσταντινουπόλεως.
Πηγή: http://www.synaxarion.gr/gr/index.aspx
Ἀπολυτίκιον. Ἦχος α’. Τῆς ἐρήμου πολίτης.
Μυηθεῖς οὐρανόθεν εὐσεβείας τήν ἔλλαμψιν, ὤφθης στρατιώτης γενναῖος, τοῦ Σωτῆρος Πολύευκτε· καί ξίφει ἐκτμηθείς τήν κεφαλήν, Μαρτύρων ἠριθμήθης τοῖς χοροῖς, μεθ’ ὧν πρέσβευε θεόφρον διά παντός, ὑπέρ τῶν ἐκβοώντων σοι· δόξα τῷ δεδωκότι σοι ἰσχύν, δόξα τῷ σέ στεφανώσαντι, δόξα τῷ δωρουμένῳ διά σοῦ, πᾶσι τά κρείττονα.
Κοντάκιον. Ἦχος δ’. Ἐπεφάνης σήμερον.
Τοῦ Σωτῆρος κλίναντος ἐν Ἰορδάνῃ, κεφαλήν ἐθλάσθησαν, αἱ τῶν δρακόντων κεφαλαί· τοῦ Πολυεύκτου ἡ κάρα δέ, ἀποτμηθεῖσα τόν δόλιον ᾔσχυνε.
Μεγαλυνάριον.
Πολύευκτον χάριν ἐπιποθῶν, πολύευκτον πίστιν, προσελάβου ὡς νουνεχής· ὅθεν πολυεύκτου, τρυφῆς κατηξιώθης, Πολύευκτε τρισμάκαρ, ἀθλήσας ἄριστα.
