Ἅγιος Νεομάρτυς Μιχαήλ καταγόταν ἀπό τή Γρανίτσα τῶν Ἀγράφων ἀπό εὐσεβεῖς γονεῖς, τόν Δημήτριο καί τή Στατήρα, οἱ ὁποῖοι τοῦ μετέδωσαν ἀπό τήν παιδική του ἡλικία τήν ἀγάπη πρός τόν Θεό καί τόν σεβασμό πρός τίς ἐντολές του. Ὅταν ἐνηλικιώθηκε, νυμφεύθηκε καί μετανάστευσε στήν Θεσσαλονίκη, πόλη πού ἐπισκεπτόταν συχνά καί κατά τό παρελθόν καί ἄρχισε νά ἐξασκεῖ τό ἐπάγγελμα τοῦ ἀρτοπώλη. Ὁ Μιχαήλ διακρινόταν γιά τήν ἐλεήμονα φύση του καί ἦταν φιλακόλουθος. Εἶχε δέ ἐπιπλέον ἐκδηλώσει καί τήν ἐπιθυμία νά μονάσει, ὡστόσο πολλοί γνωστοί του τόν ἀπέτρεπαν, προβάλλοντάς του ὡς ἐπιχείρημα πώς δέν ἐπιτρεπόταν νά πράξει κάτι τέτοιο ἐάν δέν συνηγοροῦσε καί ἡ σύζυγός του.
Ὡστόσο, στίς 17 Μαρτίου, Δευτέρα μετά τήν Κυριακή τῆς Σταυροπροσκυνήσεως, ὁ Μιχαήλ ἔλαβε ἀπό τόν πνευματικό του πατέρα τήν εὐλογία νά ὑλοποιήσει τήν ἀπόφασή του. Μετά τό τέλος τῆς Ἀκολουθίας τοῦ Ἑσπερινοῦ ἔφυγε βιαστικά ἀπό τήν Ἐκκλησία καί κατευθύνθηκε πρός τό ἀρτοπωλεῖο του, ὅπου λίγο ἀργότερα πῆγε καί ἕνας γνώριμός του νεαρός Μωαμεθανός γιά νά ἀγοράσει ψωμί. Ὁ Μιχαήλ, συζητώντας μαζί του, ἄρχισε νά καταφέρεται μέ δριμύτητα ἐναντίoν τῆς μωαμεθανικῆς θρησκείας, μέ ἀποτέλεσμα νά καταγγελθεῖ ἀπό τόν Μωαμεθανό νομοδιδάσκαλο, πού κατά τήν συγκυρία περνοῦσε ἀπό ἐκεῖ. Ὁ Μιχαήλ ἐξακολούθησε νά κατηγορεῖ τή μωαμεθανική θρησκεία ὡς ψεύτικη, μέ ἀποτέλεσμα νά συλληφθεῖ λίγο ἀργότερα ἀπό τό πλῆθος τῶν Τούρκων πού εἶχαν συγκεντρωθεῖ γύρω του καί νά ὁδηγηθεῖ στόν δικαστή τῆς πόλεως, ἐνώπιον τοῦ ὁποίου ὁμολόγησε τήν πίστη του στόν Χριστό.
Ὁ κριτής ἔδωσε ἐντολή νά ραβδίσουν τόν Μιχαήλ καί νά τόν ὁδηγήσουν στήν φυλακή. Ἐκεῖ λίγο ἀργότερα τόν ἐπισκέφθηκαν μερικοί Χριστιανοί, πού εἶχαν παρακολουθήσει τήν ὁμολογία του καί εἶχαν μεταφέρει τήν εἴδηση στόν Ἀρχιεπίσκοπο Θεσσαλονίκης Μητροφάνη, ὁ ὁποῖος ἦταν καί ὁ πνευματικός πατέρας τοῦ Μιχαήλ. Ὁ Μητροφάνης τούς ἀπέστειλε στόν δέσμιο Μιχαήλ, γιά νά τόν ἐμψυχώσουν, ἔκπληκτοι ὅμως ἐκεῖνοι διαπίστωσαν τήν ἠρεμία καί τήν χαρά πού τόν διέκρινε, καθώς καί τήν ἀποφασιστικότητά του γιά τό μαρτύριο.
Τήν ἑπόμενη ἡμέρα οἱ ἴδιοι Χριστιανοί ἐπισκέφθηκαν καί πάλι τόν Μιχαήλ, ὁ ὁποῖος τούς ἀποκάλυψε ὅτι κατά τήν διάρκεια τῆς προηγούμενης νύχτας τοῦ εἶχε ἀποκαλυφθεῖ ὁ Χριστός, ἐνθαρρύνοντας τον στήν ἀπόφασή του καί εὐλογώντας τον.
Στήν συνέχεια, ὁ Μάρτυς Μιχαήλ, ὁδηγήθηκε σέ ἀνώτερο δικαστή, ὁ ὁποῖος ἀφοῦ τοῦ ἀνέγνωσε τό πρακτικό τῆς ὁμολογίας του καί τόν πληροφόρησε ὅτι ἀντιμετώπιζε τόν κίνδυνο νά καταδικασθεῖ στόν διά πυρᾶς θάνατο, προσπάθησε μέ ὑποσχέσεις νά τόν πείσει νά ἀρνηθεῖ τήν πίστη του, χωρίς ὅμως ἀποτέλεσμα. Ἡ πνευματική ἀνδρεία τοῦ Ἁγίου συγκλόνισε ἀκόμη καί τόν δικαστή, ὁ ὁποῖος ὡστόσο ἐξέδωσε καταδικαστική ἀπόφαση, σύμφωνα μέ τήν ὁποία ὁ Μιχαήλ καταδικάσθηκε νά ριφθεῖ στήν φωτιά στίς 21 Μαρτίου τοῦ ἔτους 1544.
Ὁ ἔπαρχος τῆς πόλεως ὁδήγησε τόν Μιχαήλ στόν τόπο τοῦ μαρτυρίου, λίγα μέτρα βορείως τοῦ ἱεροῦ ναοῦ τῆς Ὑπαπαντῆς τοῦ Χριστοῦ, ὅπου σήμερα ἔχει ἀνεγερθεῖ μικρό προκυνητάριο ἀφιερωμένο στήν μνήμη του. Ἐκεῖ εἶχε συγκεντρωθεῖ πλῆθος κόσμου. Οἱ Τοῦρκοι εἶχαν περιστοιχίσει τόν Μάρτυρα χλευάζοντας τον, ἐνῷ οἱ Χριστιανοί βρίσκονταν σέ ἀπόσταση, διότι οἱ Τοῦρκοι δέν τούς ἐπέτρεπαν νά πλησιάσουν. Ἀφοῦ τόν γύμνωσαν καί τόν ὁδήγησαν μπροστά στήν πυρά, ὁ ἔπαρχος τῆς πόλεως προσπάθησε καί πάλι νά κάμψει τό μαρτυρικό φρόνημα τοῦ Μιχαήλ μπροστά στήν θέα τῆς φωτιᾶς, χωρίς ἀποτέλεσμα ὅμως. Ὁ Ἅγιος ὑπέμεινε μέ καρτερία τό μαρτύριό του, ἐπισφραγίζοντας μέ τό αἷμα του τήν ἀκλόνητη ὁμολογία τῆς πίστεώς του.
Ἡ μνήμη τοῦ Νεομάρτυρος Μιχαήλ τιμᾶται και τήν 21 Μαρτίου.
Πηγή: http://www.synaxarion.gr/gr/index.aspx
Ἀπολυτίκιον. Ἦχος α’. Τῆς ἐρήμου πολίτης.
Σοφίᾳ τῇ θεόθεν δεδομένῃ κοσμούμενος, ἐκήρυξας εὐτόλμως τοῦ Σωτῆρος τό ὄνομα, καί τούτῳ ὡς θυσία καθαρά, προσήχθης τῷ πυρί τελειωθείς· διά τοῦτο Νεομάρτυς σε Μιχαήλ, τιμῶμεν ἀνακράζοντες· δόξα τῷ παρασχόντι σοι ἰσχύν, δόξα τῷ σέ στεφανώσαντι, δόξα τῷ χορηγοῦντι διά σοῦ, ἡμῖν πταισμάτων ἄφεσιν.
Κοντάκιον. Ἦχος γ’. Ἡ Παρθένος σήμερον.
Ἀθλητής θεόσοφος, καί στρατιώτης γενναῖος, Μιχαήλ μακάριε, Χριστοῦ ἀθλήσας ἐδείχθης· πᾶσαν γάρ, καταπατήσας ἐχθροῦ μανίαν, ἤνεγκας, τόν ἐν πυρί θάνατον χαίρων, καί ὡς θεῖον ἱερεῖον, Χριστῷ προσήχθης, τῷ σέ δοξάσαντι.
Μεγαλυνάριον.
Χαίροις ὁ Γρανίτσης θεῖος βλαστός, ὁ Χριστόν δόξασας, δι’ ἀθλήσεως θαυμαστῆς· χαίροις ὁ Κυρίῳ προσενεχθείς ὡς θῦμα, ὦ Μιχαήλ ἐνέγκας, πυρός τήν ἔκκαυσιν.
